AB Zirvesi’nde Gazze Krizi Gündemde: İsrail’e Karşı Sert Tepki Çağrısı
AB zirvesinde Gazze Şeridi’ndeki insani kriz masaya yatırıldı. İspanya, İrlanda ve Slovenya, İsrail’e karşı ortaklık anlaşmasının askıya alınmasını talep etti. Avrupa’nın bu çağrıya nasıl yanıt vereceği tartışma konusu.
Editor1
AB Zirvesi’nde Gazze Krizi Gündemde: İsrail’e Karşı Sert Tepki Çağrısı
BİLGE DOKTOR / İSTANBUL
Brüksel’de kritik buluşma: Gazze’deki insani felaket AB liderlerini karşı karşıya getirdi
Avrupa Birliği’nin 27 lideri, Gazze Şeridi’nde süren krizi ve İsrail’in askeri müdahalesine karşı birlik olarak nasıl yanıt vereceklerini görüşmek üzere Brüksel’de bir araya geldi. İspanya, İrlanda ve Slovenya, AB’nin İsrail’e karşı “güçlü siyasi bir tepki” vermesi gerektiğini savunarak diplomatik baskının artırılmasını istedi. Bu çıkış, birlik içinde görüş ayrılıklarını da su yüzüne çıkardı.
Dublin ve Madrid’den net mesaj: Çifte standart kabul edilemez
İrlanda Başbakanı Michel Martin, Gazze’deki ölümler, özellikle çocukların yaşamını yitirmesi karşısında AB’nin daha fazla sessiz kalamayacağını söyledi. Martin, “Bu kadar yıkım ve vahşet karşısında hâlâ ortak bir tutum geliştiremeyen bir Avrupa düşünemiyorum” ifadelerini kullandı.
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ise daha da sert bir çıkış yaparak, AB'nin İsrail ile yürürlükteki Ortaklık Anlaşması’nı “derhal” askıya alması gerektiğini belirtti. Sanchez, “Rusya’ya Ukrayna’daki saldırıları nedeniyle 17 yaptırım turu uygularken, İsrail’in Gazze’deki ihlallerine karşı hâlâ hareketsiz kalmamız çifte standarttır” diyerek AB'nin güvenilirliğini sorguladı.
AB-İsrail Ortaklık Anlaşması tartışılıyor
Tartışmaların merkezinde 2000 yılından bu yana yürürlükte olan AB-İsrail Ortaklık Anlaşması var. Anlaşmanın 2. Maddesi, insan haklarına saygıyı temel ilke olarak belirliyor. Ancak son dönemde Gazze’deki askeri operasyonlar ve sivil kayıplar nedeniyle, bu maddeye aykırı davranıldığına dair ciddi göstergeler bulunuyor.
Geçtiğimiz hafta AB’nin Dış İlişkiler Temsilcisi Kaja Kallas tarafından sunulan sekiz sayfalık bir raporda, İsrail’in insan hakları yükümlülüklerini ihlal ettiğine dair “göstergeler” olduğu ifade edildi. Ancak Kallas’ın sunduğu bu belgeyi yetersiz bulan ülkeler, daha net adımlar atılmasını talep ediyor.
Slovenya: AB harekete geçmezse biz geçeriz
Slovenya Başbakanı Robert Golob, AB içindeki pasifliği açıkça eleştirerek, bazı ülkelerin Filistin halkının haklarını değil kendi çıkarlarını savunduğunu dile getirdi. Golob, AB'nin somut bir adım atmaması halinde benzer görüşteki ülkelerle birlikte bağımsız hareket edeceklerini duyurdu.
Slovenya geçtiğimiz yıl Filistin Devleti’ni resmi olarak tanımış ve diplomatik ilişkiler başlatmıştı. Golob’un açıklamaları, AB’nin tek ses olma konusunda ne kadar zorlandığını bir kez daha ortaya koydu.
Orban ve Fico’nun ayrı gündemi: Rus fosil yakıtları
Zirvenin dikkat çeken diğer gelişmesi ise Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile Slovakya Başbakanı Robert Fico’nun, AB'nin Rus fosil yakıtlarını aşamalı olarak bırakma planına karşı çıkmaları oldu. İki lider, Brüksel’deki yaptırım planlarına destek vermeyeceklerini ima ederek, enerji politikası üzerinden pazarlık sinyali verdi. Fico’nun Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile bu konuda özel bir görüşme yaptığı bildirildi.
AB içindeki bu bölünmüşlük, Gazze konusunda net bir politika belirlenmesini daha da zorlaştırıyor. Hem insan hakları hem de enerji güvenliği üzerinden şekillenen bu diplomatik satrançta, Avrupa Birliği’nin önümüzdeki günlerde nasıl bir yol izleyeceği merakla bekleniyor.
