Fransa’da aşırı sağ ilk kez iktidarın 10 puan önünde

PARİS — 

Avrupa’da sağ ve aşırı sağ partiler ardı ardına iktidara gelirken, gözler 6-9 Haziran tarihleri arasında AB’ye üye 27 ülkede yapılacak ve 400 milyondan fazla seçmenin sandığa davet edildiği Avrupa Parlamentosu seçimlerine çevrildi.

Akıllarda tek soru; Aşırı sağ AP’de büyük ve güçlü bir grup oluşturabilecek mi?

Avrupa’nın iki büyük ülkesi Almanya ve Fransa’da aşırı sağ partiler Almanya için Alternatif (AfD) Partisi’nin ve Ulusal Bütünleşme (RN) Partisi’nin yükselişi seçimlerde aşırı sağ partilerin büyük zafer elde edeceğini gösteriyor.

Fransa’da dün yapılan son anket, aşırı sağ parti Ulusal Bütünleşme’nin (Rassemblement National- RN) Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un partisi Rönesans’ın (Renaissance) 10 puan önünde olduğunu gösterdi.

Yıl sonunda Meclis gündemine gelen ve aşırı sağın taleplerini içeren Göç Yasası’nın Meclis’te reddedilmesinin ardından hükümette değişikliklere giden Cumhurbaşkanı Macron’un, sağ parti Cumhuriyetçiler’den yeni isimleri hükümetine dahil etmesi, sol kökenli tüm bakanları hükümetten çıkarması şaşkınlık yaratmıştı.

Elabe Araştırma Enstitüsü'nün, hükümet değişikliğinin ardından yaptığı araştırma, Macron’un “hem sağ hem de sol aynı anda” politikasından vazgeçerek, neden sağa sert dönüş yaptığını gözler önüne serdi.

Elabe’ın La Tribune ve BFMTV için yaptığı ankete göre, iktidar partisi Rönesans’ın, tarihi rekor kırarak, aşırı sağ RN'nin 10,5 puan gerisinde olduğunu ortaya koydu.

Macron, kendisine yakın az sayıda kurmayı koruyup, hükümeti ağırlıklı olarak “genç ve sağcı isimlerden” oluşturarak; Avrupa Parlamentosu seçimlerinde özellikle RN’nin liste başı ismi Jordan Bardella ile yarışmaya hazırlanıyor. Macron, aynı anda, sağ parti Cumhuriyetçiler’i de bölmeye devam ederek, Sarkozy kanadını kendi listesine katmayı, sağı kendi partisinde birleştirmeyi hedefliyor.

İktidar partisi yüzde 18’de

Elabe Enstitüsü'nün belirttiği gibi, şimdilik Fransız seçmenin yalnızca yüzde 47'si Avrupa seçimleriyle ilgilendiğini söylüyor.

Ankette, katılanların yalnızca yüzde 18'inin desteğini alan Macron'cu liste, yüzde 28,5 oy alan Ulusal Bütünleşme’nin (RN) 10 puan gerisinde kalıyor.

İktidar partisi, 2019 yılında yapılan AP seçimlerinde, Nathalie Loiseau liderliğindeki liste ile yüzde 22,42 oy alarak, yüzde 23,34 oyla birinci gelen Jordan Bardella liderliğindeki aşırı sağ listenin gerisinde kalmıştı.

Solun oylarının toplamı yüzde 30

Seçimlerde, aşırı sağ ve liberal iktidar partisini sosyalist parti oldukça geriden izliyor. Raphael Gluksman başkanlığındaki Sosyalist Parti (PS) yüzde 9,5 ile üçüncü geliyor.

Muhafazakâr politikacı François-Xavier Bellamy’nin liste başı olduğu Cumhuriyetçiler (LR) ile Marie Toussaint’ın liste başı olduğu Yeşiller Partisi yüzde 8,5 ile dördüncülüğü paylaşıyor.

AP milletvekili Manon Aubry’nin liste başı olduğu radikal sol Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) yüzde 7,5 ile beşinci sırada yer alıyor.
AP seçimlerine birlik içinde girmeyi başaramayan sol partilerin oy toplamı yüzde 30’a ulaşırken, bu oran 2019’da yüzde 33 civarındaydı.

Aşırı sağ iddialı hazırlanıyor

İki seçim arasında farkı 10 puana yükselten RN, seçimlere bu sefer iddialı hazırlanıyor.

RN lideri Marine Le Pen, Pazar günü yaptığı açıklamada Cumhurbaşkanı seçilirse, aşırı sağın yükselen genç lideri “Jordan Bardella’nın Başbakan olacağını” ilan ederek, Bardella’nın seçim öncesi elini güçlendiren bir hamle yaptı.

“Macronizm çekiciliğini kaybediyor”

Elabe araştırma firması Başkanı Bernard Sananes, “Bu anket sonuçları 2023 siyasi yılının genel bir bilançosu olarak okunabilir. RN kendisini politik alanda kabul ettirdi ve tabanını genişletti. Tüm sosyal-profesyonel katmanlarda varlığını gösteriyor” dedi.

Ankete göre, 2022'deki ilk tur seçmenlerinde Macron’a oy veren seçmenin yüzde 66'sı yeniden Cumhurbaşkanı’nın Avrupa listesini desteklemeye hazır olduğunu söylüyor. Sananes, “Macronizm’in çekiciliğini kaybettiğini açıkça görebiliyoruz” diyerek, bu gerilemenin altını çiziyor.

ARZU ÇAKIR / VOA