Yargı Paketinde Gizli Af: 55 Bin Mahkuma Tahliye Umudu
10. Yargı Paketi Meclis'e geliyor. 55 bin kişinin tahliyesi bekleniyor. Mükerrer suçlulara yüzde 25 ceza indirimi uygulanacak. Düzenleme, 31 Temmuz 2023 öncesi suçları kapsıyor.
Editor1
Yargı Paketinde Gizli Af: 55 Bin Mahkuma Tahliye Umudu
YEREL GÜNDEM / ANKARA
55 maddelik yeni düzenleme Meclis’e geliyor
Aylardır kamuoyunda tartışmalara neden olan 10. Yargı Paketi, nihayet Meclis gündemine geliyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sunumu yapılan 55 maddelik düzenleme, özellikle cezaevlerinde bulunan on binlerce kişiyi yakından ilgilendiriyor. Teklifin içeriğinde pandemi dönemine özgü afların genişletilmesi ve mükerrer suçtan cezaevinde olanlara da indirim uygulanması gibi kritik başlıklar öne çıkıyor. İlk etapta 38 bin kişinin tahliyesi beklenirken, bu sayının zamanla 55 bini, hatta 100 bini aşabileceği belirtiliyor.
Mükerrer suçlulara da indirim geliyor
Teklifin en dikkat çeken yönlerinden biri, daha önce af kapsamı dışında tutulan mükerrer suçlulara yönelik düzenleme. Yeni önergeye göre, aynı suçu tekrar işleyip cezaevine giren mahkumların cezalarında yüzde 25 oranında indirim uygulanacak. Bu kapsamda yaklaşık 15 bin kişinin daha cezaevinden tahliye edilmesi öngörülüyor. Uzmanlar bu adımın, cezaevlerinde yaşanan kapasite krizine geçici bir çözüm üretme çabası olduğunu belirtiyor.
Siyasi mahkumlar da faydalanabilecek
Yeni düzenleme, 31 Temmuz 2023 tarihinden önce işlenen tüm suçları kapsıyor. Bu çerçevede siyasi suçlardan hüküm giyenlerin de aftan yararlanabileceği ifade ediliyor. Ancak düzenlemenin açılım süreci ya da terör suçlarına yönelik herhangi bir özel düzenlemeyi içermediği vurgulanıyor. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’un önceki açıklamalarında yer alan “yanlış anlaşıldım” düzeltmesi, tam da bu maddeye yönelikti.
Cezaevlerinde kapasite alarmı
Şu anda Türkiye genelindeki cezaevlerinde kalan tutuklu ve hükümlü sayısının 420 bini aştığı biliniyor. Yetersiz kapasite ve mahkumların sosyal haklarına yönelik artan şikayetler, hükümeti bu tür “kısmi af” düzenlemelerine zorladı. Adalet çevrelerinden alınan bilgiye göre, bu tür düzenlemeler sadece mahkum sayısını azaltmayı değil, aynı zamanda yargı sisteminin üzerindeki baskıyı da hafifletmeyi amaçlıyor.
İki suç arasında denklik tartışması
Yargı paketinde mükerrer suçlarla ilgili getirilen yüzde 25’lik ceza indirimi, hukuk camiasında yeni bir tartışmayı da beraberinde getirdi. Özellikle cinayet gibi ağır suçlar sonrası salıverilen kişilerin, hakaret gibi daha hafif bir suçtan tekrar cezaevine girmesi ve bu kişilerle ilgili aynı indirimin uygulanması ciddi bir adalet sorunu olarak değerlendiriliyor. Bu konuda “suçlar arasında denklik olması gerektiği” yönünde farklı görüşler dile getiriliyor. Ancak bu teknik ayrıntılar, şu anki pakette net şekilde tanımlanmış değil.
Yargı reformu mu, palyatif çözüm mü?
Yeni düzenleme her ne kadar cezaevlerindeki yoğunluğu azaltma amacını taşısa da, kamuoyunun uzun süredir talep ettiği “adil yargılama” ve “hukuk reformu” konularında ciddi bir değişiklik içermiyor. Günlük sorunlara kısa vadeli çözümler sunan bu paket, halkın adalet duygusunun onarılması açısından yetersiz görülüyor.
Yargı paketinin önümüzdeki günlerde Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulması bekleniyor. Teklifin yasalaşması halinde, Türkiye genelindeki cezaevlerinde önemli bir boşalma yaşanacak. Ancak bu gelişmeler, adaletin sağlanması yönünde kalıcı bir reformun yerine geçmeyecek gibi görünüyor.
