Portekiz Basınında Fuat Doğu Portresi: MİT Müsteşarı'ndan Büyükelçiliğe Uzanan Bir Kariyer
MİT Müsteşarı'ndan Büyükelçiliğe Uzanan Bir Kariyer
Editor1
Portekiz Basınında Fuat Doğu Portresi: MİT Müsteşarı'ndan Büyükelçiliğe Uzanan Bir Kariyer
YEREL GÜNDEM / ANKARA
Portekiz’in kamu yayın kuruluşu RTP Notícias, Türkiye'nin 1971-1978 yılları arasında Portekiz Büyükelçiliği görevini yürüten eski MİT Müsteşarı Mehmet Fuat Doğu hakkında dikkat çekici bir yazı yayımladı. 25 Temmuz'da yayımlanan bu makale, Doğu'nun askeri ve istihbarat kariyerine, özellikle de Lizbon'daki büyükelçilik dönemine odaklanıyor.
Karanfil Devrimi'nin Tanığı
Portekiz'in Salazar Rejimi'ni sona erdiren 25 Nisan 1974 tarihli Karanfil Devrimi sırasında Lizbon'da görev yapan Fuat Doğu, Türkiye'nin Portekiz Büyükelçisi olarak bu devrimin bizzat tanığı oldu. Yazıda, Lizbon'daki diğer büyükelçiliklerin aksine, Türk Büyükelçiliği'nin başında son derece deneyimli bir diplomat olan Fuat Doğu'nun bulunduğu vurgulanıyor. Doğu'nun bu dönemdeki gözlemlerini Türkiye'ye döndükten sonra "Kırmızı Karanfiller İhtilâli" adlı bir kitapta topladığı belirtiliyor.
Darbe ve Sürgün: Lizbon Yılları
Doğu'nun Lizbon Büyükelçiliği görevi, Türkiye'deki 1960'lar ve 70'lerin çalkantılı siyasi ortamında kritik bir dönemle bağlantılı. 1971 yılında Türkiye'de yaşanan askeri darbe girişimi sonrasında Başbakan Süleyman Demirel'e yeterince hızlı bilgi aktarmadığı iddiasıyla eleştirilen Doğu, büyükelçilik görevine atanarak adeta altın bir sürgüne gönderildi. Bu atama, Doğu'nun askeri ve siyasi kariyerine son veren bir dönüm noktası oldu.
Gizli Servislerle İşbirliği ve CIA Bağlantısı
Makale, Doğu'nun kariyerinin başlangıcında, Soğuk Savaş'ın gölgesinde şekillenen istihbarat dünyasında önemli bir figür olduğunu vurguluyor. Doğu'nun, Nazi Almanyası'nın eski yetkilisi Reinhard Gehlen tarafından kurulan ve CIA ile yakın işbirliği içinde olan Gehlen Örgütü ile bağlantıları olduğu iddia ediliyor. Ayrıca, Doğu'nun ABD'deki temasları sırasında CIA'nın ünlü ajanı Ruzi Nazar ile tanıştığı ve Sovyetler Birliği'ne karşı birlikte çalıştıkları belirtiliyor.
Selçuk Özdağ'ın İddiaları
Gelecek Partisi üyesi ve eski AKP milletvekili Selçuk Özdağ, bir röportajında Fuat Doğu'nun tüm eylemlerinin CIA'ya hizmet ettiğini iddia etmişti. Bu iddialar, Doğu'nun kariyerinin CIA ile olan yakın bağlarını sorgulatan tartışmalara yol açtı. Ancak bu iddialar, somut kanıtlarla desteklenmediği için tartışmalı olmaya devam ediyor.
Lizbon'da Güvenlik Kaygıları
Yazıda, Kıbrıs'taki Rumların Viyana ve Paris'te gerçekleştirdiği saldırıların ardından Türk Büyükelçiliği'nin Lizbon'da da benzer bir saldırı olabileceği endişesiyle güvenlik önlemlerini artırdığı belirtiliyor. ABD Büyükelçisi Frank Carlucci'nin, Türk Büyükelçiliği'nin güvenlik taleplerine yanıt verdiği ve olası bir terör saldırısına karşı hazırlıklı olunması gerektiği konusunda uyardığı ifade ediliyor.
Fuat Doğu'nun Mirası
1914 doğumlu Mehmet Fuat Doğu, Kara Harp Okulu'ndan mezun olduktan sonra Türk Silahlı Kuvvetleri'nin çeşitli kademelerinde görev yaptı. MİT Müsteşarlığı döneminde, özellikle Soğuk Savaş yıllarında Türkiye'nin güvenlik politikalarında önemli bir rol oynadı. Lizbon'daki görev süresi, onun hem diplomatik hem de istihbarat kariyerinin son büyük görevi olarak kaydedildi.
Portekiz basınında yer alan bu detaylı portre, Fuat Doğu'nun hem Türkiye hem de uluslararası düzeydeki etkisini bir kez daha gözler önüne seriyor. Doğu'nun hayatı, Soğuk Savaş döneminin karmaşık ilişkileri ve Türkiye'nin bu dönemdeki dış politika stratejileri hakkında derinlemesine bir anlayış sunuyor.
