Maymun Çiçeği Virüsü Hakkında Merak Edilenler: Yorgunluk ve Vücut Ağrısıyla Başlayan Belirtiler
Yorgunluk ve Vücut Ağrısıyla Başlayan Belirtiler
Editor1
Maymun Çiçeği Virüsü Hakkında Merak Edilenler: Yorgunluk ve Vücut Ağrısıyla Başlayan Belirtiler
MEDICENTERTV / İSTANBUL
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Türkiye dahil yaklaşık 100 ülkede tespit edilen maymun çiçeği virüsü (Mpox) salgını nedeniyle 'küresel acil durum' ilan etti. 2022'den itibaren tüm dünyada hızla yayılan bu hastalık, ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. İstinye Üniversitesi (İSÜ) Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nuriye Taşdelen Fışgın, Mpox hakkında merak edilenleri yanıtladı.
Virüsün Yayılımı ve Bulaşma Yolları
Mpox, Afrika'da görülen ve maymunlardan insanlara bulaşan bir hastalık olarak bilinse de, 2022'den itibaren başta Avrupa ve ABD olmak üzere tüm dünyada yayılmaya başladı. Prof. Dr. Nuriye Taşdelen Fışgın, "Virüs insana, infekte hayvanlar, infekte insanlar veya virüsle kirlenmiş giysi, havlu gibi cansız maddelerle yakın temas sonucu bulaşabiliyor. Sağlıklı kişiler bile virüsü ciltteki çatlaklar veya solunum yoluyla alabiliyor" dedi. Hastalığın 2023'te Kongo'da başlayan ve yayılan daha ağır bir türü olduğunu belirten Fışgın, bu türün insandan insana daha kolay bulaşabildiğini ifade etti.
Hastalık Nasıl Yayılıyor?
Fışgın, Mpox'un 2022'ye kadar Afrika dışında nadiren görüldüğünü ve genellikle Afrika'dan gelen kişilerle temas sonucu bulaştığını söyledi. Ancak 2022'den itibaren bu durum değişti ve Mpox, Afrika dışındaki ülkelerde de yayılmaya başladı. Şu ana kadar 100'den fazla ülkede tespit edilen virüs, DSÖ tarafından küresel halk sağlığı acil durumu olarak ilan edildi. Fışgın, 2023'ten itibaren özellikle Kongo'da başlayan yeni salgının Ruanda, Burundi ve Uganda gibi komşu ülkelere de yayıldığını belirtti.
Mpox'un Belirtileri Nelerdir?
Maymun çiçeği virüsünün belirtileri genellikle virüsle temas ettikten 6-13 gün sonra ortaya çıkar. Hastalığın ilk belirtileri arasında ateş, baş ağrısı, yorgunluk, yaygın vücut ağrıları ve lenf bezlerinde şişlik yer alır. Prof. Dr. Fışgın, "Ciltte döküntüler genellikle ateşten 1-3 gün sonra ortaya çıkar ve yüzde, kollarda, bacaklarda, avuç içi, ayak tabanı, ağız içinde ve genital bölgede görülebilir" dedi. Hastalığın seyri genellikle 2-4 hafta sürer ve bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde daha ağır geçebilir.
Tedavi ve Korunma Yolları
Mpox için yaygın olarak kullanılan bir ilaç bulunmadığını belirten Fışgın, antiviral ilaçlar ve immünoglobulin tedavilerinin kullanıldığını ancak etkinliklerinin henüz tam olarak kanıtlanmadığını vurguladı. Ayrıca, hastalıktan korunmak için hasta kişilerin izole edilmesi ve temaslıların belirlenmesi gerektiğini ifade etti. Fışgın, özellikle sağlık çalışanlarının uygun kişisel koruyucu ekipman kullanması gerektiğini belirtti ve Mpox için FDA onaylı JYNNEOS™ aşısının bulunduğunu hatırlattı.
Covid-19 Gibi Bir Pandemi Olur Mu?
Mpox'un Covid-19 gibi küresel bir pandemiye yol açma ihtimali konusunda endişeler olsa da, hastalığın yakın temasla bulaşması ve belirgin semptomlarının olması nedeniyle pandemiye dönüşme ihtimalinin düşük olduğu belirtiliyor. Ancak, mevcut salgının daha hızlı yayılması ve ölüm oranlarının artması nedeniyle dikkatli olunması gerektiği vurgulanıyor.
Mpox salgını, dünya genelinde endişe yaratmaya devam ederken, uzmanlar bu hastalığa karşı alınması gereken önlemleri ve hastalığın yayılmasını önlemeye yönelik çalışmalarını sürdürüyor.
