Anayasa Mahkemesi'nin İstatistikleri Gerçeği Ortaya Koydu: Bireysel Başvurular Yığılmaya Devam Ediyor
Bireysel Başvurular Yığılmaya Devam Ediyor
Editor1
Anayasa Mahkemesi'nin İstatistikleri Gerçeği Ortaya Koydu: Bireysel Başvurular Yığılmaya Devam Ediyor
YEREL GÜNDEM / ANKARA
Cumhuriyet Gazetesi muhabiri Aytunç Ürkmez'in kaleme aldığı habere göre, Anayasa Mahkemesi (AYM) 2024’ün ilk yarısını kapsayan bireysel başvuru istatistiklerini yayımladı. AYM’nin açıkladığı verilere göre, 2024’ün ilk altı ayında 37 bin 657 bireysel başvuru yapıldı. Bu başvurulardan 28 bin 476’sı çözüme kavuşturuldu, ancak mahkemede hâlâ yığılan çok sayıda başvuru bulunuyor. Derdest başvuru sayısı 32 bin 226’ya yükselerek ciddi bir artış gösterdi.
Başvurularda Artış Sürüyor
2024 yılının ilk çeyreğinde 18 bin 907 olan derdest başvuru sayısı, yılın ikinci çeyreğinde neredeyse iki katına çıkarak 32 bin 226’ya ulaştı. AYM’nin verilerine göre, başvurularda en çok ihlal edilen hak "makul sürede yargılanma hakkı" oldu. Özellikle işkence ve kötü muamele yasağına yönelik başvurularda da belirgin bir artış yaşandı. İlk çeyrekte bu konuda 866 dosya bulunurken, yılın ilk yarısında bu sayı 1069’a yükseldi.
Karara Bağlanan Dosyalarda Yükseliş
Mahkemenin karara bağladığı dosya sayısında da artış gözlemlendi. 2012’den 2024’ün ilk çeyreğine kadar en az bir hak ihlali yönünden karara bağlanan dosya sayısı 73 bin 89 iken, 2024’ün ilk yarısında bu sayı 74 bin 574’e çıktı. Özellikle yılın ikinci çeyreğinde en az bir hak ihlali bulunan 1485 yeni dosya karara bağlandı.
İhlal Kararlarında Üç Kat Artış
2024 yılı boyunca mahkemenin verdiği ihlal kararlarında da kayda değer bir artış yaşandı. Yılın ilk çeyreğinde 529 dosyada ihlal kararı verilirken, bu sayı yılın ilk yarısında 2 bin 14’e yükseldi. Bu veriler, AYM’nin yükünün her geçen gün arttığını ve özellikle "makul sürede yargılanma hakkı" gibi temel hakların ihlaline ilişkin başvuruların ciddi boyutlara ulaştığını ortaya koyuyor.
"Hak İhlali Yok" Kararları Azınlıkta
Öte yandan, 2013’ten Haziran 2024’e kadar AYM’ye yapılan bireysel başvuruların sadece 1401’inde “bir hakkın ihlal edilmediğine” yönelik karar verildi. Bu durum, mahkemenin kabul edilebilirlik kararı verdiği başvurularda bile esas incelemede ihlal tespit etmediği dosyaların azınlıkta kaldığını gösteriyor.
Anayasa Mahkemesi’nin yayımladığı bu istatistikler, Türkiye’de bireysel başvuru mekanizmasının ne kadar yoğun kullanıldığını ve yargı süreçlerindeki tıkanıklıkları net bir şekilde gözler önüne seriyor. Bireysel başvurularda yaşanan artış, vatandaşların adalet arayışını ve yargı sistemine duyulan güvenin bir göstergesi olarak değerlendiriliyor. Ancak bu artış, AYM’nin önündeki iş yükünü de ciddi şekilde artırıyor.
