Şanlıurfa: Yeniden Refah Partisi AKP’yi 'kalesinde' sarsar mı, DEM Parti sürpriz yapabilir mi?

‘Kimsenin arka bahçesi değiliz’

Şanlıurfa: Yeniden Refah Partisi AKP’yi 'kalesinde' sarsar mı, DEM Parti sürpriz yapabilir mi?

Şanlıurfa: Yeniden Refah Partisi AKP’yi 'kalesinde' sarsar mı, DEM Parti sürpriz yapabilir mi?

Ayşe Sayın ve Esra Yalçınalp | Şanlıurfa

YouTube paylaşımını geçin
Uyarı: BBC üçüncü taraf sitelerin içeriğinden sorumlu değildir. YouTube içerik reklam içerebilir

YouTube paylaşımının sonu

31 Mart Pazar günü yapılacak yerel seçimlerde, kıyasıya yarışın yaşanacağı kentlerden biri de Şanlıurfa. Seçim yarışını ilginç ve merak edilir kılan ise kentin en güçlü ailelerinden olan ve “şıh torunu” olarak anılan Kasım Gülpınar’ın Adalet ve Kalkınma Partisi'nden (AKP) istifa ederek Yeniden Refah Partisi’nin (YRP) büyükşehir belediye başkan adayı olması.

AKP ise yıllardır “kalesi” olarak anılan kentte, Büyükşehir Belediye Başkanı Zeynel Abidin Beyazgül’ü yeniden aday gösterdi. Bu karar nedeniyle, son genel seçimlere göre kentte ikinci parti konumundaki Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi'nin (DEM Parti) de iddialı hale geldiği konuşuluyor.

Şanlıurfa, 40 yıldır yerel seçimlerde tercihini muhafazakar partilerden yana yapıyor. Refah Partisi, ilk seçim zaferini 1984'te yerel seçimlerde Şanlıurfa'da kazanmıştı.

Kent, sürpriz seçim sonuçlarıyla da biliniyor. Ahmet Eşref Fakıbaba, 2009'da AKP’nin yeniden aday göstermemesi üzerine istifa edip bağımsız girdiği yerel seçimlerde Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı seçilmişti.

Yeniden Refah Partisi'nin “Cumhur İttifakı'ndan kopma” kararıyla AKP’den ayrılan isimleri adaylaştırmasının en fazla Şanlıurfa’da karşılık bulduğunu söylemek mümkün

YRP'nin Şanlıurfa’da Kasım Gülpınar’ı aday göstermesi, “seçimi rahat alma” hesabı yapan AKP için beklenmedik bir durum oldu. Zira Gülpınar AKP’de 4 dönem milletvekilliği yapmış, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu (MKYK) üyesi olmuş, ayrıca bir dönem Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın danışmanı olarak görev yapmıştı.

“Keramet sahibi ve şeyh” diye anılan Halit Gülpınar’ın torunu ve eski AKP Şanlıurfa Milletvekili Eyüp Cenap Gülpınar’ın oğlu Kasım Gülpınar’ın deneyimli bir siyasetçi olması, aşiret bağı ve kentin en tanınmış ailelerinden birine mensup olması onun için avantaj olarak görülüyor.

Değişim isteyenlerin eleştirileri

Şanlıurfa’da Kasım Gülpınar’ın yarışa dahil olmasının seçimin havasını değiştirdiği yorumlarını sıkça duyuyoruz.

Gülpınar’a “aşiret bağı” nedeniyle destek vereceklerin yanı sıra, Beyazgül’ün icraatından memnun olmayanlardan da en çok “Değişim şart” sözlerini duyuyoruz.

6 Şubat 2023'te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerden diğer illere oranla daha az etkilenen Şanlıurfa’yı asıl vuran, 15 Mart 2023’te yaşanan sel oldu.

17 kişinin yaşamını yitirdiği selde, belediyenin zamanında müdahale etmediği, ekipmanının yetersiz kaldığı eleştirileri dile getiriliyor. Belediyeye işe alımlarda kayırmacılık, altyapı sorunları, diğer eleştiri başlıkları. Ekonomik gerekçelerle iktidar partisine duyulan tepkiyi de buna eklemek gerekiyor.

Ailelerde farklı tercihler

Balıklıgöl’ün hemen yanındaki tarihi Kapalı Çarşı'da, Gülpınar’ın seçim çalışmalarını izleme fırsatı da bulduk.

Çarşı esnafı Zekeriya Bayraca eskiden AKP seçmeniyken şimdi Gülpınar’ı desteklediğini belirtip, “Biz zaten yıllardır onun izindeyiz” diyor.

Şanlıurfa’da Gülpınar’ın YRP'den aday olması, bazı ailelerin oy tercihlerinde de bölünme yaratmış.

Bahçelievler semtinde anneleriyle birlikte gezmeye çıkan anne ve kızları, kentte bir çok kadından duyduğumuz gibi, “Aşiretteniz” diyerek isim ve fotoğraf vermiyor, “Artık bir şeyler değişmeli” diyen kızları Yeniden Refah tercihini dile getiriyor. Anneleri ise eskiden beri “Tayyipçi”.

Anneleri Hatice Aslan’la gezmeye çıkan Ferhat ve Hasan Aslan kardeşler de anneleriyle farklı görüşte.

“Yeniden Refah alır abla, inşallah kazanacağız” diyorlar.

Ferhat Aslan, “Belediyeden memnun değiliz, hizmet yok. Deprem olalı 1 seneden fazla olmuş, hizmet göremiyoruz. Daha önce AK Parti’ye veriyorduk. AK Parti hemen hemen Urfa’nın kalesiydi, artık bitti, yok. Yeniden Refah, olmazsa da DEM Parti. AK Parti olmasın da kim olursa olsun” diyor.

Anneleri Hatice Aslan ise onlara katılmıyor:

“Gönlüm Tayyip’ten yana. Ne bileyim, biz bayanlar olarak Tayyip diyoruz.”

Merkez ilçelerden Karaköprü’nün Akziyaret köyünde yaşadığını belirten emekli öğretmen Aynur Alagöz ise aslında AKP’ye oy veren bir seçmen.

Aynur Alagöz belediyeden, merkeze 10 kilometre olan köyünün elektrik, yol sorununun bir türlü çözülememesinden şikayetçi.

Ancak Algöz bu kez Gülpınar veya hiç tanımadığı birine oy vereceğini söylüyor ve ekliyor:

“Tek o Beyazgül kazanmasın. Tayyip Başkanım Beyazgül’ün yerine hiç okumayan birini koysaydı biz yine onun hatırına, ona da oy verirdim. Beyazgül hiçbir iş yapmıyor."

Beyazgül’e destek ise daha çok AKP ve Erdoğan sadakatinden kaynaklı. Özellikle ileri yaşlardaki seçmenden “Tayyipçiyiz biz” sözlerini duyuyoruz.

TBMM Başkanvekili Bozdağ: Burası AK Parti'nin kalesi

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanvekili ve Şanlıurfa Milletvekili Bekir Bozdağ, Beyazgül ile sahada sokak sokak, çarşı çarşı seçim çalışması yürütüyor.

Şireciler ve Fıstıkçılar esnafı ziyaretinde karşılaştığımız TBMM Başkanvekili Bozdağ, ayaküstü sohbetimizde “Burası AK Parti’nin kalesi” diyerek, seçimlerden partisi için sürpriz çıkmayacağını söylüyor.

Balıklıgöl’de öğle güneşinin tadını çıkaran 85 yaşındaki emekli İsmail Kılıç, sıkı bir AKP seçmeni.

İsmail Kılıç, “Daha Erdoğan gibi bir lider gelmedi. Çünkü eskiden caminin içinde oturuyorken geliyorlar zorla para alıyorlardı...Teröristlerin hepsini kesti” diyor.

Ancak emekli maaşlarının yetersizliğinden o da yakınıyor; milletvekili maaşlarını örnek verip, kendisi gibi emeklilere sadece 3 bin lira zam yapılmasından şikayetçi.

Ancak Kılıç, “Onun (Erdoğan’ın) belediye reisine oy vermezsek, ona oy vermemiş oluruz” diyor.

‘AKP Urfa’yı çantada keklik görüyor, aday değiştirmeye bile tenezzül etmiyor’

Eski Halkların Demokratik Partisi (HDP) ilçe yöneticisi Mehmet Alioba, Gülpınar ve Beyazgül yarışının galibinin DEM Parti olacağını düşünüyor.

“AKP sistemi Urfa’yı çantada keklik görüyor ve bir aday değiştirmeye bile tenezzül etmiyor” diyor. Beyazgül’ün artık “miadını doldurduğunu” savunuyor:

“Kasım Gülpınar AK Parti’yi çökertme durumuyla karşı karşıya, biz kendi oyumuzu alırsak, garanti kazanmışız.”

DEM Parti Eyyübiye Belediyesi Eş Başkan Adayı Adalet Eriş, Gülpınar’a AKP’den oy kayması olabileceğine dikkat çekerek, partisinin seçimi kazanmaya en yakın dönemde olduğunu savunuyor.

‘7-8 yaşındaki çocuk esrar sarıp içiyor’

Seray Dağdemir öğretmen, aslen Adanalı. “Adana’da olsam büyükşehirde CHP derdim” diyor ancak Şanlıurfa’da koşulların farklı olduğunu anlatıyor.

Eyyübiye ilçesinde yaşadığını anlatan Dağdemir, büyükşehirde oy kullanmayı düşünmüyor. Ancak yaşadığı Eyyübiye ilçesinde Saadet Partisi adayı Mehmet Demir’e oy vereceğini söylüyor.

Beyazgül’ün kente hizmet getirse de “Eyyübiye’yi unuttuğunu” savunan Dağdemir “Ben orası için çalışacak gençlerimizi kazanabileceğimiz bir başkan adayımız olsun istiyorum. Onu da ben Saadet Partisi’nde gördüm. 7-8 yaşındaki çocuklarımız esrar sarıp içiyor” diyor.

Gülpınar: Değişim isteği had safhada

Kapalı Çarşı'da bir süre seçim çalışmalarını da izlediğimiz Kasım Gülpınar, “Neden aday oldunuz” sorumuza, “Değişim talebi, memnuniyetsizlik had safhada, insanlar bir şeylerin değişmesini istiyor, yanlış giden şeyler var” yanıtını veriyor.

İsim vermeden Beyazgül yönetimini eleştirirken, halkın talebinin kendisini adaylaştırdığını savunuyor.

Kazanırsa, “Dürüst siyasetçi, şeffaf yönetim” anlayışını egemen kılacağını belirtiyor.

Beyazgül ile ipleri kopma noktasına gelmesini ise şöyle anlatıyor:

“Yani o sel felaketinde o beceriksizlikler, o insanların alt geçitlerde boğulup ölmesi ve olaya sağlıklı bir şekilde müdahale edilememesi bence orada kopuş oldu.

“Ve bunun üzerine zaten uzun zamandır insanların rahatsız olduğu o kayırmacılık, o adamcılık, o adaletsizlik, şeffaf olmayan belediyecilik anlayışı daha da açığa çıkmaya başladı.”

Bu sıkıntıların son dönemde yaşandığını ve parti yönetimine de bunu ilettiğini anlatan Gülpınar, yanıt alamadığı için bugün Yeniden Refah saflarında yer aldığına işaret ediyor, “halka aday dayatılmasını” doğru bulmadığı için de istifa ettiğini söylüyor.

Gülpınar, Şanlıurfa’da Yeniden Refah’ın oy bölüp, aradan DEM Parti’nin sıyrılacağına ilişkin iktidar partisinden gelen iddialarına ise tepkili:

“Madem böyle bir endişeniz var ki sürekli dile getiriyorsunuz bunu. O zaman böyle çok düşünüyorsanız, siz çekilin. Çünkü hakikaten burada önde olan biziz. ”

‘Kimsenin arka bahçesi değiliz’

YRP Şanlıurfa İl Başkanı Ahmet Yetimoğlu da, Gülpınar’ın hem partisiyle hem de kentle “dokusunun uyuştuğu” görüşünde. Yükseliş trendinde bir parti olduklarını, Gülpınar’ın adaylığının da partiye rağbeti kat kat artırdığını söylüyor.

YRP Şanlıurfa İl Başkanı Ahmet Yetimoğlu, "AKP kanadından gelen muhafazakar oyları bölüp, DEM Parti’nin aradan sıyrılmasına yol açacakları" eleştirisine “Biz kimsenin arka bahçesi değiliz. Biz kimseyi kazandırmak ya da kimseyi kaybettirmek için kurulmuş bir siyasi anlayış değiliz” diye yanıt veriyor.

AKP adayı ve Belediye Başkanı Beyazgül: Bir kısım başkanlar pansuman yapar, biz akciğer nakli yaptık

Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Zeynel Abidin Beyazgül'e, Gülpınar’ın adaylığının seçim sonuçlarını nasıl etkileyeceğini sorduğumuzda, seçmenin kişi değil “hizmet üzerinden” tercihte bulunacağını söylüyor:

“Vatandaşımız ne ister, neye bakar? Hizmete bakar. Beyazgül ne yaptı? Birçok hizmet yaptı, çözülemeyen işleri yaptı. Düğümlenen sorunları çözdü ve belediyeyi kara geçirdi, tasarruf yaptı."

Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Zeynel Abidin Beyazgül: Bu iş isim meselesi değil, hizmet meselesi. Vatandaş isme, şahsa oy vermez. Bir kısım belediye başkanları gelirler ve pansumanlar yaparlar, biz akciğer nakli yaptık

Peki Beyazgül'ün, Gülpınar’la aralarındaki anlaşmazlığın altında ne yatıyor?

“Bizim kişisel ilişkilerimizde hiçbir sorun yok” diyen Beyazgül, “Bu bir siyasi tercih meselesi” ifadelerini kullansa da kırgınlığını da gizlemiyor:

“Eğer biz 4 dönem kendisini milletvekili yapmışsak, ben aynı partide belediye başkanlığı yapmışsam; bir siyasi dosttur, siyasi partnerdir.

“Bu partnerlik şunu gerektirir: Bir masanın etrafına oturulur, "Şunlar, şunlar yapılsın şehre, birlikte takip edelim' denir.

“Bir projesi önerisi olursa, başım gözüm üstüne. Yok olmamışsa, ‘Bugün ben bunları daha iyi yapıyorum’ diyorsa, bu kabul edilebilir bir durum değil.

“Çünkü o gün bana bunlar denmiş olsaydı, ‘Evet güzel bir proje yapayım’ derdim. O gün neden denilmedi, neden susuldu?”

Muhaliflerinden gelen belediyede işe alımlarda “kayırmacılık” yapıldığı iddialarına tepki gösteren Beyazgül, çalışanının kura ile çekilerek işe başlatıldığını söylüyor, “Neyi kayıracağım ben, kime minnet, diyet borcum var” diye tepki gösteriyor.

Partisinin “Oylar bölünürse DEM aradan çıkar” iddialarını anımsattığımızda Beyazgül, “Yeniden Refah Partisi’nin adayları daha önce AK Parti’de görev almış kişiler. O zaman burada hedef kim?” sorusuyla yanıt verip ekliyor ve Yeniden Refah Partisi’nin tutumu eleştiriyor:

“Yeniden Refah Partisi, eğer sen başka siyasi partide görev almış kişileri aday etmiş olsaydın, AK Parti’den oy almak üzere kurulmuş bir parti olmazdın. Ama sadece AK Parti’de görev almış insanları listelerine yazarsan ve onları ilçe belediye başkan adayı yaparsan, sen AK Parti’yi aşağı çekmek üzere bir sistem kurmuşsun demektir.

“Bu doğru değil. Ama sen AK Parti zihniyetini savunuyorsan, AK Parti adaylarını alıyorsan, AK Parti var, aslı burada, sen zaten onun içerisinde bir parçaydın.

“O zaman sen niye ayrıldın? Evet AK Parti’yi sen aşağıya çekiyorsan, bu DEM’e yarıyor.”

DEM Parti adayı Özer: Kayyum politikası iktidarın elinde patladı

DEM Parti, Şanlıurfa’da Celalettin Erkmen ve Gülser Yıldırım’ı aday olarak ilan etmişti. Ancak parti, Yıldırım’ın aday listelerinin teslim edildiği gün yargılandığı bir davadan hüküm giymesi üzerine Gülşen Özer’i aday gösterdi.

Bismil Belediye Eş Başkanı Özer, partisinin yerel siyasette deneyimli bir isim. Gülpınar’ın AKP oylarını bölmesiyle DEM Parti’nin aradan sıyrılacağı yorumlarına katılmıyor, partisinin halkçı belediyecilik anlayışıyla seçmenden destek alacağı görüşünde:

“Peki deneyimli olup da bugün belediyenin kapılarını halka kapatıyorsa ve hizmet gitmiyorsa, bütün yancıları ve rantçıları orada barındırıp, kendi yandaşlarını belediyenin bütün imkanlarını açıp onlara yediriyorsa, ne kadar deneyim etkili olabilir."

DEM Parti Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Eş Başkan Adayı Gülsen Özer: Popüler olmak, deneyimli olmak anlamına gelmiyor

HDP’li belediyelere kayyum atandığını ve yine böyle bir endişeleri olup olmadığı sorusuna ise Özer şu yanıtı veriyor:

“Bu defa kayyuma halk karşı çıkacaktır. Çünkü kayyum politikası tutmadı. Aslında kayyum politikası iktidarın elinde patladı. Çünkü gelen her kayyum yolsuzlukla anılmaya başladı. Halk da bunu görmeye başladı.

“Oysa bizim bugün tutuklu belediye eş başkanlarımızın hiçbirinin yolsuzluğu bugüne kadar tespit edilememiştir.

Birçok kentteki ikili yarışın tersine Şanlıurfa’da üçlü bir yarış var. O nedenle seçim sonuçlarının sürprizlere açık olduğunu söylemek mümkün.

BBC TÜRKÇE