Ukrayna ve Grönland'daki Maden Kaynakları: Yeni Jeopolitik Dengeler
Ukrayna ve Grönland, nadir toprak elementleri nedeniyle küresel güçlerin rekabet alanı haline geldi. ABD, Ukrayna ve Grönland’daki stratejik minerallere erişim sağlamak için diplomatik ve ekonomik adımlar atıyor.
Editor1
Ukrayna ve Grönland'daki Maden Kaynakları: Yeni Jeopolitik Dengeler
YEREL GÜNDEM / DÜNYA
Son yıllarda küresel güçler arasındaki gerilim, enerji ve teknoloji sektörleri için kritik öneme sahip nadir metallerin kontrolü üzerine yoğunlaşıyor. Ukrayna’daki savaş ve ABD’nin Grönland’a yönelik ilgisi, bu stratejik kaynakların jeopolitik önemini artırıyor. Peki, ABD ve Rusya arasında süregelen Ukrayna savaşının ve Trump yönetiminin Grönland'a ilgisinin arkasında nadir metaller mi var?
ABD’nin Ukrayna Politikası ve Nadir Metaller
ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne dair yaklaşımı, ABD’nin bölgedeki çıkarlarını yeniden şekillendirdi. ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, Kırım ve Donbas’ın Ukrayna kontrolüne dönmesinin “gerçekçi olmadığını” belirterek, savaşın daha fazla uzamaması gerektiğini vurguladı.
Ancak Trump yönetimi, Ukrayna’ya yapılan askeri ve mali yardım karşılığında nadir toprak metallerine erişim talep ediyor. Başkan Trump, ABD’nin Ukrayna’nın savunması için milyarlarca dolar yatırım yaptığını ve bunun karşılığında Ukrayna’nın nadir toprak rezervlerinden faydalanması gerektiğini ifade etti.
Ukrayna, titanyum, neodimyum ve lityum gibi stratejik öneme sahip mineraller bakımından zengin. Tahmini 12-14,8 trilyon dolar değerindeki rezervlerin büyük bir kısmı ise halen Rus işgali altında. ABD’nin Ukrayna ile yaptığı müzakerelerde bu kaynaklara erişim konusunda anlaşmazlıklar yaşanıyor.
Grönland: ABD, AB ve Çin'in Rekabet Alanı
Donald Trump’ın Grönland’a olan ilgisi, 2019 yılında yaptığı “Grönland’ı satın alma” önerisiyle gündeme gelmişti. Ancak Grönland, yalnızca stratejik konumu nedeniyle değil, aynı zamanda küresel enerji ve teknoloji sektörlerinde kritik rol oynayan nadir toprak elementleri nedeniyle ABD, AB ve Çin’in rekabet alanına dönüştü.
Grönland, neodim, disprozyum, lityum, titanyum ve grafit gibi elementlerin büyük rezervlerine sahip. Avrupa Birliği, Grönland ile madencilik altyapısını güçlendirmek için ortaklık anlaşmaları yaparken, ABD de Çin’in bu alandaki hakimiyetini kırmak adına Grönland’daki maden projelerine yatırım yapıyor. Grönland Başbakanı Mute Egede, ülkesinin madencilik gelirleriyle Danimarka’ya bağımlılığını azaltmayı hedeflediğini belirterek, “ABD ile iş yapmamız gerekiyor, ancak Grönland satılık değil” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin Nadir Metal Potansiyeli
Türkiye, özellikle Eskişehir’deki Beylikova sahasında 694 milyon ton nadir toprak elementi rezervine sahip. Avrupa’nın yeşil dönüşüm hedefleri doğrultusunda Türkiye, lityum, bor ve nadir metaller konusunda önemli bir alternatif haline geliyor. Türkiye ve Çin, 2024 yılında nadir metal madenciliği konusunda iş birliği yaparak Beylikova’daki kaynakların işlenmesi için anlaşma sağladı.
ABD ve AB de Türkiye’nin bu alandaki potansiyelini değerlendirerek, madencilik ve yeşil enerji projelerine yatırım yapmayı planlıyor. Ancak üretim maliyetleri, çevresel faktörler ve Çin’in sektördeki üstünlüğü Türkiye’nin rekabet gücünü zorlaştırıyor.
Kaynak: Füsun Nebil / T24
