Biden yönetimi İsrail’e mühimmat transferini askıya aldı, Kongre’deki Cumhuriyetçiler tepkili

Biden yönetimi Refah kentinde sivillerin tehlikeye girebileceği endişesiyle İsrail’e bir grup mühimmat transferinin askıya alındığını doğruladı. ABD’nin İsrail’in savunmasına güçlü desteğinin altını çizen Savunma Bakanı Lloyd Austin, kararın nihai olmadığını söyledi. ABD Kongresi’ndeki Cumhuriyetçilerse karara tepkili.

İsrail’in en büyük silah ve mühimmat tedarikçisi olan ABD’nin, İsrail’e gelecekte yapılması planlanan bir grup mühimmat sevkiyatını geçen hafta askıya aldığı haberi, ilk olarak Axios haber sitesinde yer almıştı.

Associated Press’e adını vermemek koşuluyla bilgi veren üst düzey bir yetkili, geçen hafta alınan karar kapsamında, bin 800 adet 900 kilogramlık bomba ile bin 700 adet 225 kilogramlık bombanın sevkiyatının askıya alındığını söyledi.

Biden yönetiminden üst düzey bir yetkili Çarşamba günü VOA’ye yaptığı açıklamada, İsrail’in Refah’a operasyon konusunda bir karara yaklaştıkları sırada, Refah’ta kullanılabilecek bazı silahların olası transferlerini dikkatli şekilde gözden geçirmeye başladıklarını belirtti.

Üst düzey yetkili, bu inceleme sonucunda geçen hafta bin 800 adet 900 kilogramlık bomba ile bin 700 adet 225 kilogramlık bomba sevkiyatının askıya alındığını doğruladı.

Yetkiliye göre, yoğun nüfuslu bölgelerdeki olası etkilerinden dolayı, özellikle 900 kilogramlık bombalara odaklandıklarını söyledi. Bu mühimmatların sevkiyatı konusunda nasıl ilerleneceğine ilişkin nihai bir karar henüz alınmış değil.

Biden yönetiminden üst düzey yetkiliye göre, askıya alınan bu transferin geçen ay Kongre’nin kabul ettiği İsrail’e yardım öngören bütçe ile bir ilgisi bulunmuyor. ABD Kongresi geçen ay, Ukrayna, İsrail ve Tayvan'a güvenlik yardımı sağlayacak 95 milyar dolarlık paketi onaylamıştı. Bu miktarın 17 milyar doları, İsrail'e ayrılmıştı.

VOA’ye bilgi veren üst düzey yetkili, İsrail için 827 milyon dolarlık silah ve ekipman transferine yeni onay verildiğine de dikkat çekti.

ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Matthew Miller Çarşamba günü düzenlediği basın toplantısında, Gazze’de yaşananlardan hareketle, Refah’ta İsrail operasyonu konusunda ciddi endişeler olduğunu ve bu nedenle İsrail’e silah sevkiyatlarının durumunun gözden geçirildiğini söyledi.

Savunma Bakanı Austin: “Mühimmat sevkiyatının askıya alınması kararı nihai değil”

ABD’nin İsrail’e bomba sevkiyatını bir süreliğine askıya alma kararı, Çarşamba günü Senato Tahsisat Savunma Alt Komisyonu’nda düzenlenen oturumda gündeme geldi.

Oturumda senatörlerin sorularını cevaplayan ve Hamas’ın 7 Ekim saldırısından bu yana İsrail’e milyarlarca dolar güvenlik yardımı sağlandığını hatırlatan ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, Biden yönetiminin İsrail’e yakın vadeli güvenlik yardımı sevkiyatlarını da gözden geçirdiğini belirtti.

ABD’nin İsrail’in savunmasına taahhüdünün güçlü olduğunu vurgulayan Savunma Bakanı, mühimmat sevkiyatının askıya alınması kararının nihai olmadığını da söyledi.

ABD’de üniversite kampüslerinde Gazze protestolarının yaşandığı bir dönemde Demokrat Partili Kongre üyelerinin bazıları, Başkan Biden’ın İsrail’e daha fazla baskı uygulamasını talep ediyor.

Demokrat Başkan Biden, Salı günü Kongre’de Yahudi Soykırımı Anma haftası sebebiyle düzenlenen etkinlikte yaptığı konuşmada, “İsrail’in güvenliğine ve bağımsız bir Yahudi devleti olarak var olma hakkına yönelik taahhüdünün görüş ayrılıkları bulunsa bile sağlam olduğu” ifadelerini kullandı.

İsrail’e mühimmat sevkiyatının askıya alındığına ilişkin haberlerin yetkililer tarafından resmi açıklamalarla doğrulanması, Biden’ın bu sözlerinden bir gün sonrasına rastladı.

Cumhuriyetçiler’den Demokrat Biden yönetiminin kararına tepki

Kongre’deki Cumhuriyetçi senatörlerse, Biden yönetiminin İsrail kararını sert şekilde eleştirdi.

Savunma Bakanı Austin’in soruları yanıtladığı oturumda konuşan Lindsey Graham, “Büyük bir tehlikeyle karşı karşıya olan İsrail devletinin düşmanlarını yok etmek için gereken silahları durdurursak, bedel öderiz. Bu saçma. İsrail’e savaşması için ihtiyaç duyduğu şeyi verin. Kaybetme lüksleri yok” diye konuştu.

Senato Silahlı Hizmetler Komisyonu’nda bulunan Cumhuriyetçi Senatör Deb Fischer ise, Biden’ı “siyasi” olarak nitelediği askıya alma kararından vazgeçmeye çağırdı.

Aralarında Lindsey Graham, Jim Risch ve Ted Cruz’un da bulunduğu bir grup Cumhuriyetçi senatör, Perşembe günü bir basın toplantısı düzenleyecek.

Cumhuriyetçi senatörlerin, Biden yönetiminin İsrail’e silah transferinin askıya alınması ya da kısıtlanmasına yönelik atabileceği her adımın kınandığı bir tasarıyla ilgili bilgi vermesi bekleniyor.

Cumhuriyetçi senatörler bugün yaptıkları yazılı açıklamada, İsrail’in hem doğrudan İran hem de İran’ın desteklediği Hamas ve Hizbullah tarafından hedef aldındığını söyleyerek “Hamas ve Hizbullah, İsrail devletini ve Yahudi halkını yok etmek istiyor. İsrail’e asla sırtımızı çevirmemeliyiz. Varoluşları için savaşıyorlar” ifadelerini kullandı.

İsrail ne tepki verdi?

İsrail ordusu ise ABD’nin bazı mühimmatların sevkiyatını askıya alma kararının ardından yaptığı açıklamada, müttefiklerin anlaşmazlıkları kapalı kapılar ardında çözdüklerini söylemekle yetindi.

İsrail ordusu sözcüsü Amiral Daniel Hagari, İsrail ve ABD arasındaki koordinasyonun “daha önce tarihte benzeri görülmemiş bir kapsama ulaştığını” söyledi.

Biden yönetimi yetkilileri, İsrail’in Hamas’ın son kalesi olduğunu söylediği Gazze Şeridi’ndeki Refah kentine kapsamlı bir kara harekatı düzenlemesine karşı çıkmış; sivillerin korunmasına ilişkin uygulanabilir bir plan olması gerektiğini söylemişti.

Yetkililer, Gazze’nin kuzeyinden kaçan 1,5 milyon kişinin sığındığı Refah konusunda görüşmelerin devam ettiğini ve henüz ABD’nin sivillerle ilgili endişelerinin tam olarak giderilmediğini belirtiyor.

ABD Dışişleri’nin İsrail raporu gecikiyor

Biden yönetiminin İsrail’in Gazze’de uluslararası insani hukuku ihlal edip etmediğine ilişkin Kongre’ye göndereceği rapor için son tarih bugündü.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, Çarşamba günü basın toplantısında yaptığı açıklamada, raporun bugün gönderilmeyeceğini ve üzerinde çalışmaların sürdüğünü söyledi; “Çok yakın gelecekte iletmeyi bekliyoruz” dedi.

ABD Başkanı Joe Biden’ın Şubat ayında yayınladığı ve kısa adıyla NSM-20 olarak bilinen Ulusal Güvenlik Genelgesi, Dışişleri Bakanlığı’nın 8 Mayıs’a kadar, İsrail’in Amerikan silahlarını kullanımının ABD yasaları ya da uluslararası hukuku ihlal etmediğine ilişkin verdiği güvenceleri güvenilir bulup bulmadığına ilişkin Kongre’ye bildirimde bulunmasını öngörüyordu.

Reuters’a konuşan Kongre’den iki kaynaksa, gecikmenin siyasi kaygılarla bağlantılı olduğuna ilişkin bir işaret görmediklerini kaydetti.

Reuters geçen ayki haberinde, bazı üst düzey Amerikalı yetkililerin İsrail’in verdiği garantileri güvenilir bulmadıklarını belirtmişti.

Reuters’ın haberinden ilgili bir bölüm kullanılmıştır.

Begüm Dönmez Ersöz / VOA