Türkiye'nin BRICS Arayışı: Yeni Bir İttifak mı, Yoksa ABD'ye Mesaj mı?
F-35 ve S-400 Krizi: Türkiye İçin Ağır Bir Bedel
Editor1
Türkiye'nin BRICS Arayışı: Yeni Bir İttifak mı, Yoksa ABD'ye Mesaj mı?
YEREL GÜNDEM / ANKARA
Karar Gazetesi yazarı Fehmi Koru, Türkiye’nin BRICS’e katılım arayışını ve bunun arkasındaki olası nedenleri tartışmaya açtı. Türkiye’nin BRICS’e katılma hamlesi, Koru’ya göre, geçmişte ABD ile yaşanan gerginliklerin bir yansıması olabilir. Özellikle Rahip Andrew Brunson krizi sırasında Türkiye ve ABD arasında yaşanan sert diplomatik çatışmalar ve sonrasında gelen yaptırımlar, Türkiye’yi farklı ittifak arayışlarına yönlendirmişti.
BRICS Katılımı: Neden Şimdi?
Türkiye’nin BRICS'e katılma girişimi medyada geniş yer bulurken, bu adımın ne anlama geldiği ve ardındaki motivasyonlar merak konusu oldu. Koru, Türkiye’nin ABD ile sorunlar yaşadığı dönemlerde bağımsız bir tutum sergileyerek alternatif ittifaklar aramaya yöneldiğini hatırlatıyor. Rahip Brunson olayı, ABD-Türkiye ilişkilerini derinden sarsmış ve Türkiye’yi "en ayrıcalıklı müttefik" konumundan "en kötü müttefik" statüsüne düşürmüştü. Bu dönemde, Türkiye’nin Rusya ile yakınlaşması ve S-400 savunma sistemlerini satın alması, ABD ile olan gerilimi daha da artırmıştı.
Koru, Türkiye’nin BRICS’e katılma arayışını bu gerilimin bir yansıması olarak yorumluyor. Türkiye, ABD’ye karşı daha bağımsız ve alternatif bir politika izleme niyetini bir kez daha ortaya koyuyor olabilir.
F-35 ve S-400 Krizi: Türkiye İçin Ağır Bir Bedel
Türkiye, 1.25 milyar dolar ödeyerek parçası olduğu F-35 programından çıkarılmış ve ABD, Türkiye’ye F-16 jetlerinin satışı konusunda bile isteksiz bir tutum sergilemişti. Öte yandan, Rusya’dan satın alınan S-400 savunma sistemleri, NATO üyesi bir ülke olarak Türkiye’nin bu sistemi aktif olarak kullanmasının mümkün olmadığını gösterdi. Koru, Türkiye’nin bu süreçte büyük bir ekonomik kayıp yaşadığını vurguluyor.
BRICS’e katılım, Türkiye’nin ABD ile yaşadığı bu sorunların bir sonucu olarak ortaya çıkmış olabilir. Ancak Koru, bu yeni adımın Türkiye’ye daha az maliyetli olmasını umduğunu belirtiyor. Çünkü Türkiye, geçmişteki alternatif arayışlarından büyük ekonomik zararlar gördü. F-35 programından çıkarılmanın getirdiği ekonomik kayıplar ve kullanılamayan S-400’ler için ödenen 2.5 milyar dolar, Türkiye’ye ciddi bir bedel ödetti.
BRICS İttifakı Ne Anlama Geliyor?
BRICS, Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın kurucu olduğu bir ekonomik ittifak olarak biliniyor. Bu ittifaka sonradan İran, Mısır, Etiyopya ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkeler de katıldı. Türkiye’nin bu ittifaka katılması, ona yeni bir küresel ortaklık sağlayabilir. Ancak, Koru'nun da belirttiği gibi, bu adımın ardında ABD ile yeniden bir çekişmeli dönemin olup olmadığını anlamak için daha fazla bilgiye ihtiyaç var.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 22-24 Ekim tarihlerinde Rusya’nın Kazan kentinde yapılacak BRICS zirvesine katılacak olması, Türkiye’nin bu ittifaka katılma konusunda ne kadar ciddi olduğunu gösteriyor.
Sonuç: Türkiye’nin Yeni İttifak Arayışları Ne Kadar Sürdürülebilir?
Fehmi Koru, Türkiye’nin ABD ile yaşadığı gerginliklerin geçmişte olduğu gibi yine alternatif arayışları gündeme getirdiğini öne sürüyor. Ancak Türkiye’nin bu tür arayışlar sonucunda ciddi ekonomik kayıplar yaşadığını da hatırlatıyor. S-400 krizinde olduğu gibi, BRICS’e katılımın Türkiye’ye ne getireceği ya da ne götüreceği konusu halen belirsiz. Türkiye, ABD ile ilişkilerinde yaşadığı zorlukları aşmak için bu tür adımlar atarken, bunun maliyetini dikkatle hesaplamalı. Koru, bu adımın Türkiye için daha az maliyetli olmasını umarken, BRICS ittifakının Türkiye’nin uzun vadeli çıkarlarına hizmet edip etmeyeceği de zamanla görülecek.
