İngiltere’den İsrail’e Ticari Yaptırım: Serbest Ticaret Görüşmeleri Askıya Alındı
İngiltere, Gazze’deki askeri operasyonlar nedeniyle İsrail ile serbest ticaret görüşmelerini askıya aldı. David Lammy’nin açıklamaları ve uluslararası tepkiler detaylı şekilde ele alındı.

İngiltere’den İsrail’e Ticari Yaptırım: Serbest Ticaret Görüşmeleri Askıya Alındı
YEREL GÜNDEM / ANKARA
İngiltere, İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonlarına karşı ilk somut adımını attı. Dışişleri Bakanı David Lammy, ülkesinin İsrail ile sürdürdüğü serbest ticaret anlaşması müzakerelerini dondurduğunu açıkladı. Bu adım, Netanyahu hükümetinin Gazze’de yürüttüğü operasyonlar ve Batı Şeria’daki yerleşimci politikaları nedeniyle geldi.
Lammy, İngiliz Parlamentosu’nda yaptığı konuşmada, “İsrail hükümetiyle 2030 ikili yol haritası kapsamında yürütülen iş birliğini gözden geçireceğiz” dedi. Ayrıca, İsrail’in Londra Büyükelçisi Tzipi Hotovely’nin Dışişleri Bakanlığı’na çağrılarak, Gazze’deki ablukaya ilişkin “açık ve sert bir mesaj” iletileceğini belirtti. İngiltere ayrıca Batı Şeria’daki yerleşim faaliyetleriyle bağlantılı üç kişi ve dört kuruluşa yaptırım uygulayacağını duyurdu.
Gazze'de Gerginlik Tırmanıyor
İngiltere’nin bu kararını açıklamasından hemen önce, İsrail ordusu Han Yunus bölgesindeki sivillere tahliye emri verdi. Ordunun açıklamasına göre, bölgede “benzeri görülmemiş” bir saldırıya hazırlanılıyor. El-Mawasi bölgesine zorunlu göç ettirilen siviler, çadır dahi bulamadan açıkta yaşam mücadelesi veriyor.
Birçok sivil, tahliye sürecinde aile üyelerini kaybettiklerini ifade etti. 13 yaşındaki Tasnim Barakeh, babasının yiyecek aramak için evden ayrıldığı sırada tahliye emri verildiğini, babasını geride bırakmak zorunda kaldıklarını gözyaşlarıyla anlattı. “Allah’ım, ne olur savaş bitsin. Babam nerede?” diyerek yaşadığı travmayı dile getirdi.
İsrail'den Sert Tepki
İngiltere'nin ticari yaptırım kararı İsrail cephesinde hoş karşılanmadı. İsrail Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Oren Marmorstein, “Dış baskılar, İsrail’in güvenliğini sağlama hakkından vazgeçirmeyecek” diyerek İngiltere'nin kararını eleştirdi. Marmorstein ayrıca, Batı Şeria’daki Yahudi yerleşimcilere yönelik yaptırımları “haksız ve taraflı” olarak nitelendirdi.
Uluslararası Baskılar Artıyor
İngiltere'nin yanı sıra Fransa ve Kanada da İsrail’e uyarı niteliğinde açıklamalarda bulundu. Üç ülke, İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonlarını durdurmaması halinde “somut adımlar” atacaklarını duyurdu. Ayrıca, Gazze’ye yönelik insani yardım girişinin acilen sağlanması çağrısında bulundular. Beş kamyonluk yardım girişini “yetersiz” bulan liderler, bu durumun uluslararası insancıl hukukun ihlali anlamına gelebileceğini ifade etti.
Gazze’deki insani kriz derinleşirken, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun açıklamaları dikkat çekti. Netanyahu, Gazze’nin tüm kontrolünü ele geçirmeyi planladıklarını duyurdu. İsrail ordusu, “Gideon’un Arabaları Operasyonu” kapsamında 160 hedefi vurduğunu, bu hedefler arasında silah depoları ve yer altı altyapılarının bulunduğunu bildirdi.
Savaş Karşıtı Sesler Yükseliyor
İsrail’in içinden de eleştiriler geliyor. İsrail ordusu içinde bazı askerlerin Gazze operasyonlarına karşı seslerini yükselttiği belirtiliyor. İsrail'de, rehinelerin güvenliğini tehlikeye attığı gerekçesiyle operasyonların sorgulandığı bir ortam oluşmaya başladı. Gazze'deki saldırılar sonrasında serbest bırakılan bazı rehineler, ağır koşullar altında tutulduklarını ve şiddet gördüklerini anlattı.
Öte yandan, Hamas ve İsrail arasında Doha’da yeni bir müzakere turu başladı. Hamas, 60 günlük bir ateşkes karşılığında dokuz rehinenin serbest bırakılmasını önerdi. İsrail Savunma Bakanı Israel Katz da görüşmeleri doğruladı.
İnsani Kriz Derinleşiyor
Gazze’de 7 Ekim 2023’ten bu yana devam eden çatışmalar, büyük bir yıkıma neden oldu. İsrail’in saldırılarında bugüne kadar 53 binden fazla Filistinli yaşamını yitirdi. 58 rehineden yalnızca 23’ünün hayatta olduğuna inanılıyor. 2 Mart’tan bu yana Gazze’ye yakıt, gıda ve ilaç girişine izin verilmediği, sadece beş kamyonluk yardımın bölgeye ulaşabildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler, bu miktarı “okyanusta bir damla” olarak nitelendiriyor.
İngiltere'nin İsrail’e yönelik serbest ticaret görüşmelerini durdurması, Batı ülkelerinin Gazze'deki krize yönelik tutumlarında bir kırılma noktasını temsil ediyor olabilir. Önümüzdeki günlerde diğer ülkelerden de benzer adımların gelip gelmeyeceği, uluslararası kamuoyu tarafından yakından izlenecek.