Yunanistan’ın Mekansal Deniz Planlaması Krizi Derinleştiriyor
Yunanistan’ın onayladığı Mekansal Deniz Planlaması haritası, Türkiye’nin deniz yetki alanlarını ihlal ettiği gerekçesiyle Ankara’nın sert tepkisine neden oldu. Yeni kriz, Türk-Yunan normalleşme sürecini tehdit ediyor.
Editor1
Ege’de Harita Gerilimi: Türk-Yunan Normalleşmesi Tehlikede mi?
YEREL GÜNDEM / TÜRKİYE
Yunanistan’ın Mekansal Deniz Planlaması Krizi Derinleştiriyor
Yunanistan’ın Avrupa Birliği yönergeleri çerçevesinde onayladığı Mekansal Deniz Planlaması (MDP), Ege ve Doğu Akdeniz’de Türkiye’nin deniz yetki alanlarını ihlâl ettiği gerekçesiyle Ankara’nın sert tepkisine neden oldu. 16 Nisan’da Yunanistan’ın kabul ettiği yeni haritalar, Türkiye’nin yıllardır karşı çıktığı Sevilla haritasına büyük ölçüde benzerlik taşıyor ve bu durum, iki ülke arasında yeniden tırmanan gerginliğin fitilini ateşlemiş durumda.
Türk Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, Yunanistan’ın tek taraflı adımlarının Türkiye açısından hiçbir hukuki sonuç doğurmayacağını vurgularken, kendi Mekansal Deniz Planlaması’nın yakında BM’ye sunulacağını bildirdi. Açıklamada, “Yunanistan’ın maksimalist yaklaşımı, bölgede barış ve iş birliğini zedeliyor” ifadelerine yer verildi.
Normalleşme Süreci Dönüm Noktasında
2023 yılında Erdoğan ve Miçotakis liderliğinde ivme kazanan Türk-Yunan yakınlaşmasının en önemli mekanizmalarından biri olan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi toplantısı, Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından Atina tarafından ertelendi. Bu gelişme, normalleşme sürecine duyulan güveni sarsarken, iş birliği vizyonunun yerini yeniden karşılıklı güvensizlik alabileceği endişesini doğurdu.
Dışişleri Bakanlığı ise sürece sahip çıkmaya devam ederek, Atina Bildirgesi'ni hatırlattı ve sorunların uluslararası hukuk, hakkaniyet ve iyi komşuluk ilkeleri temelinde çözülmesi gerektiğini yineledi.
Kıbrıs ve Denizaltı Kablo Projesi de Gerilimi Tetikliyor
Yunanistan ve Kıbrıs Rum Yönetimi'nin Girit-Kıbrıs-İsrail hattında inşa etmek istediği Great Sea Interconnector isimli denizaltı elektrik hattı da Türkiye’nin tepkisini çekmiş durumda. Ankara, bu projenin Türkiye’nin deniz yetki alanından geçtiğini ve onay alınmadan gerçekleştirilemeyeceğini bildirerek itiraz etti. Yunan basınına göre, Türkiye’nin bu tavrı nedeniyle projenin hayata geçirilmesi şimdilik ertelendi.
Silahlanma ve Sözlü Saldırılar Gerilimi Besliyor
Yunanistan'ın, Türkiye'nin savunma sanayisindeki ilerlemesini dengelemek adına başta Fransa ve ABD ile yürüttüğü askeri iş birlikleri ve silahlanma projeleri, bölgede tansiyonu daha da yükseltiyor. Yunan yetkililer son günlerde yaptıkları açıklamalarda Türkiye’yi açık bir tehdit olarak tanımlarken, Türk Savunma Bakanlığı bu açıklamaları "ciddiyetsiz ve gülünç" olarak nitelendirdi.
Özellikle Yunan Genelkurmay Başkanı'nın “Türkiye tehdidine karşı beş dakikada eyleme geçmeye hazırız” sözleri, diplomatik dilin dışına çıkılarak kamuoyunda askeri gerginlik algısını artırdı.
İki Başkentten Temkinli Mesajlar
Her şeye rağmen hem Ankara hem de Atina’dan gelen açıklamalarda, yeni bir çatışma sürecine girilmek istenmediği vurgulanıyor. Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgo Gerapetritis, Türkiye ile diyaloğun sürmesini istediklerini belirterek, “Hiçbir komşu ülkeyle düşmanca ilişkiler istemiyoruz” dedi. Türkiye ise karşılıklı anlayış ve hakkaniyet temelinde çözüm arayışını sürdürdüğünü duyurdu.
Ancak yeni harita krizi, MDP’nin Sevilla haritasını meşrulaştırma potansiyeli ve ertelenen üst düzey görüşmeler; Atina Bildirgesi'yle yaratılan iyimser havayı ciddi şekilde zedeleyebilir. Normalleşme süreci, bu krizin nasıl yönetileceğine bağlı olarak ya derinleşebilir ya da rafa kaldırılabilir.
