Trump yönetiminde emir-komuta zinciri sorgulanıyor: Hegseth'in kararı krize yol açtı
Trump’ın ikinci döneminde Pentagon’da yaşanan emir karmaşası, Ukrayna’ya askeri yardım uçuşlarının geçici olarak durdurulmasına neden oldu. Savunma Bakanı Pete Hegseth’in sözlü talimatı, Beyaz Saray ve diğer yetkililere haber verilmeden uygulandı.
Editor1
Pentagon’da kafa karışıklığı: Ukrayna yardımı neden durdu?
Trump yönetiminde emir-komuta zinciri sorgulanıyor: Hegseth'in kararı krize yol açtı
YEREL GÜNDEM / ANKARA
ABD Başkanı Donald Trump’ın ikinci görev döneminin ilk haftasında Ukrayna’ya yönelik askeri yardımların geçici olarak durdurulması, Washington’da ciddi bir emir karmaşasını ve siyasi çekişmeyi açığa çıkardı. Savunma Bakanı Pete Hegseth’in ofisinden sözlü olarak verilen ve Ukrayna’ya yapılacak 11 silah sevkiyatını askıya alan talimat, Beyaz Saray ve Pentagon’daki birçok üst düzey yetkiliye bildirilmeksizin uygulandı.
Trump'tan resmi emir yok ama uçuşlar iptal edildi
Reuters tarafından incelenen TRANSCOM (Ulaştırma Komutanlığı) belgelerine göre, 30 Ocak’ta Oval Ofis’te gerçekleşen Ukrayna konulu bir toplantıdan sonra Savunma Bakanı Hegseth’in ofisinden sözlü bir emir verildi ve Polonya ile Katar’dan Ukrayna’ya gönderilecek 11 askeri yardım uçuşu durduruldu. Ancak bu talimatın Başkan Trump’tan gelmediği, Trump dahil diğer üst düzey yetkililerin iptallerden haberdar olmadığı ortaya çıktı.
Hegseth danışmanlarının etkisi altında mı kaldı?
Toplantıya Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ve Ukrayna özel temsilcisi Keith Kellogg’un da katıldığı, ancak uçuşların iptali kararına dair ortak bir uzlaşıya varılmadığı bildirildi. Reuters’a konuşan kaynaklara göre, Trump’ın bu yönde net bir talimatı yoktu. Savunma Bakanlığı içindeki tecrübesiz ve Ukrayna’ya desteğe karşı olan danışmanların Hegseth’i yönlendirmiş olabileceği belirtiliyor.
Ukrayna’da endişe ve tepki büyüyor
Yardım uçuşlarının durduğu bilgisi Kiev’e kısa sürede ulaştı. Ukraynalı yetkililer, Washington’daki muhataplarına ulaşmaya çalıştı ancak net bir cevap alamadı. Yardımın aniden kesilmesi, Ukrayna ordusunun doğudaki çatışmalarda zorlandığı bir döneme denk geldi ve moral kaybına neden oldu. Polonya’daki lojistik merkezde yardımların biriktiği ya da başka yollardan gönderilip gönderilmediği ise açıklığa kavuşmadı.
Uçuşlar beş gün sonra yeniden başladı
TRANSCOM verilerine göre, iptal edilen uçuşların toplam maliyeti 1,6 milyon dolar civarında oldu. Yardımların askıya alınmasının hemen ardından Ulusal Güvenlik Danışmanı Waltz’ın devreye girerek sevkiyatların tekrar başlatılmasını sağladığı öğrenildi. Waltz geçtiğimiz hafta görevden alındı ve BM Büyükelçiliği için aday gösterildi.
Savunma Bakanlığı'nda kriz büyüyor
Pentagon’daki kriz yalnızca emir karmaşasıyla sınırlı değil. Hegseth’in bazı danışmanları, gizli bilgileri izinsiz sızdırmakla suçlanarak 15 Nisan’da Savunma Bakanlığı binasından çıkarıldı. Hegseth’in iletişimleri şu anda Kongre tarafından da inceleniyor. Bu gelişmeler, yönetimin içindeki çatışmaların ve deneyimsiz kadroların dış politikayı nasıl etkileyebileceğini gösteriyor.
Barış müzakerelerine mi koz olarak kullanıldı?
Bazı kaynaklara göre Hegseth, Trump ile yaptığı görüşmeye Ukrayna’ya yardımı durdurmayı öneren bir notla geldi. Bu öneri, barış görüşmelerinde koz olarak kullanılabileceği düşüncesiyle gündeme getirilmiş olabilir. Ancak bu tür kararların başkan onayı ve kurumlar arası koordinasyon gerektirdiği bilinirken, Hegseth’in bağımsız hareket etmesi süreci karmaşıklaştırdı.
İç çekişmeler ve dış politika krizi
Trump yönetiminde Ukrayna ile savaşın sona erdirilmesi için müzakereler yürütülüyor olsa da, Pentagon’da Hegseth’in etrafındaki danışmanların Ukrayna’ya desteğin tamamen kesilmesini savunduğu bildiriliyor. Bu görüş, Başkan Yardımcısı JD Vance gibi “anti-müdahaleci” isimler tarafından da destekleniyor. Ancak bu görüş ayrılıkları, politika üretimini sekteye uğratarak müttefiklerle ilişkileri de zedeliyor.
