Osmanlı Askerini 350 Yıl Yaşatan Sır: Balaban Hasan’ın La Turqie Mirası

Osmanlı yeniçerisi Balaban Hasan’ın II. Viyana Kuşatması sonrası İtalya’nın Moeno köyünde bıraktığı kültürel iz, 342 yıldır yaşıyor. La Turqie olarak anılan köyde Osmanlı ahlakı hâlâ hüküm sürüyor.

Editor1

Apr 23, 2025 - 07:49 Updated: May 3, 2025 - 15:18

Osmanlı Askerini 350 Yıl Yaşatan Sır: Balaban Hasan’ın La Turqie Mirası

YUSUF İNAN YAZDI...

Osmanlı Askerini 350 Yıl Yaşatan Sır: Balaban Hasan’ın Mirası

Osmanlı’nın Avrupa’daki son büyük seferlerinden biri başarısızlıkla sonuçlandı. Ama o seferden geriye, Avrupa’nın ortasında bir köyü “La Turqie”ye dönüştüren bir Osmanlı askeri kaldı: Balaban Hasan.

Türk medyasında zaman zaman gündeme gelen bir isim var: Balaban Hasan. II. Viyana Kuşatması'na katılmış bir yeniçeri olan Balaban Hasan, savaşta ağır yaralanmasına rağmen hayatta kalmayı başarır. Rivayete göre, yaralı haliyle atı onu İtalya’nın kuzeyindeki Moeno adlı bir köye taşır. Köylüler tarafından tedavi edilen Balaban Hasan, zamanla bu küçük köyün kaderini değiştirir.

342 yıldır Moeno Köyü, Balaban Hasan’ın anısını yaşatıyor. Köyde Türk bayrakları dalgalanıyor, belirli günlerde Türk kıyafetleri giyiliyor, Türk yemekleri pişiriliyor. Avrupa'da bu köy, “La Turqie” olarak biliniyor. Moeno halkı kendilerini Balaban Hasan’ın torunları olarak görüyor. Görünüşe göre Balaban Hasan, Avrupa'nın göbeğinde sonsuz bir yaşama kavuşmuş durumda.

Bu hikâye kulağa masal gibi geliyor. Çünkü inanması güç. Bir yeniçeri, ağır yaralı halde bir köye sığınıyor, o köyü Türk-İslam kültürüyle yoğuruyor ve bu kültür, doğduğu topraklarda zayıflarken Avrupa’da yaşamaya devam ediyor.

Gerçekten düşündürücü. Bugün Avrupa’da milyonlarca Türk vatandaşı yaşıyor ama hiçbiri Balaban Hasan kadar derin ve kalıcı bir etki bırakmış değil. Evet, zaman zaman Türkiye kökenli milletvekilleri, belediye başkanları, askerler başarı hikâyeleri yazıyor. Ancak hiçbiri Balaban Hasan gibi bir köyün kaderine yön verecek kadar iz bırakamıyor.

Peki neden?

Çünkü hiçbirimiz Balaban Hasan’ın taşıdığı ahlaki sorumluluğa sahip değiliz. İtalya’da küçük bir köyü asırlarca etkisi altına almış bir ahlak anlayışı, demek ki günümüzde yitirilmiş. Bugün Avrupa sokaklarında, sırf köpeği bahçesine pisledi diye kavga eden vatandaşlarımızın davranışları, bu mirasla çelişiyor.

Dünyaya dağılmış milyonlarca Türk vatandaşının kulakları çınlasın. Balaban Hasan’ın hikâyesi hepimize ders olsun. Osmanlı’nın bozguna uğradığı II. Viyana Kuşatması’ndan geriye bir yeniçerinin bıraktığı iz kalıyor, ama Türk vatandaşları bugün Avrupa’da vize almakta bile zorlanıyor.

Ne kadar hüzün verici bir tablo…

Osmanlı kültürünün çöküşe geçtiği bir çağda, küçük bir köy “La Turqie” kimliğiyle ayağa kalkarken; Osmanlı İmparatorluğu tarih sahnesinden silindi. Bu bizlere şunu hatırlatıyor: Kültürünü ve ahlakını kaybeden her toplum, er ya da geç çöker. Ahlakını koruyanlar ise ebediyete kadar yaşar.

Osmanlı’nın gerçek sırrı, at sırtında kazanılan zaferlerden çok, temsil edilen ahlakta gizliydi. Bu gerçeği bugün, Balaban Hasan’ın ölümsüzleştiği “La Turqie” köyünde düzenlenen etkinliklerden öğreniyoruz.