2019’da hangi illerde yerel seçimler başa baş geçti, bu kentlerde son durum ne?
11 ilde, belediye başkanı yüzde 1,4’ten az oy farkıyla seçildi.
Editor1
2019’da hangi illerde yerel seçimler başa baş geçti, bu kentlerde son durum ne?
31 Mart 2019’da yapılan yerel seçimlerde 11 ilde, belediye başkanı yüzde 1,4’ten az oy farkıyla seçildi.
Bunların dördü AKP’yle MHP'nin, üçü AKP’yle CHP’nin, ikisi AKP’yle İYİ Parti’nin, biri AKP’yle HDP’nin ve biri de bağımsız bir adayla MHP’nin arasında geçen yarışlardı.
2019’da en büyük rekabetin yaşandığı illeri ve o illerde 5 yıl önceki oy farkını inceledik.
İstanbul: Yüzde 0,17
Türkiye’nin en büyük ili, son yerel seçimlerde aynı zamanda en çekişmeli yarışın geçtiği il oldu.
Yüksek Seçim Kurulu (YSK) verilerine göre ilk sıradaki CHP adayı Ekrem İmamoğlu, ikinci sıradaki Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) adayı Binali Yıldırım’ı yalnızca 13 bin 729 oy farkla geçti.
Oy oranları arasındaki fark ise yüzde 0,17’ydi.
AKP’nin itirazları sonucu YSK İstanbul'da, yalnızca büyükşehir belediye başkanlığı seçiminin tekrarlanmasına karar verdi. Karara gerekçe olarak, "Sandık kurulu başkan ve üyelerinin kamu görevlisi olması zorunluluğuna uyulmaması" gösterildi.
Kurul'un 11 üyesinden yedisi karar desteklerken, YSK Başkanı Sadi Güven dahil dört üye karşı oy kullandı.
Bu seçim daha sonra tekrarlandığında oy farkı 860 bini aştı, yüzde 9,2’ye çıktı.
Öte yandan 2019’da aday çıkarmayan İYİ Parti ve HDP/DEM Parti’nin bu yıl oy pusulasında yer alması İmamoğlu’nun işini zorlaştıracak.
Cumhur İttifakı’nda ise Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) aday çıkarmadan AKP’nin adayı Murat Kurum’u desteklerken, Yeniden Refah Partisi (YRP), AKP’yle uzlaşamamalarının ardından kendi adayını çıkardı.
Necmettin Erbakan’ın damadı, YRP lideri Fatih Erbakan'ın ablası Elif Erbakan’ın eşi Altınöz, partide etkili isimlerden.
Kırklareli: Yüzde 0,25
Kırklareli, Trakya’da MHP’nin bir il merkezini kazanmaya en çok yaklaştığı yer oldu.
AKP’nin aday çıkarmayarak desteklediği MHP adayı Derya Bulut, 16 bin 920 oy aldı.
Fakat Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) aday göstermediği önceki belediye başkanı Mehmet Siyam Kesimoğlu, bağımsız olarak girdiği seçimde rakibinden 112 oy fazla aldı.
Bu, yüzde 0,25’lik bir farka denk geliyordu.
Kesimoğlu’nun eski partisi ve daha önce milletvekilliğini de yaptığı CHP ise yüzde 21,13 oy aldı.
Bu sonuçla Kesimoğlu, 2019'daki yerel seçimlerde bir il merkezini kazanan tek bağımsız aday olmayı başardı.
2021’de CHP’ye geri dönen Kesimoğlu, bu seçimde partisinin adayı olarak gösterildi.
Son seçimde CHP ve kendisinin oyları toplamı yüzde 60’a yakın olduğu için bu seçimin de favorisi olarak görülüyor.
Bartın: Yüzde 0,37
Bartın merkezde MHP’nin adayı Cemal Akın, AKP’li rakibi Yusuf Ziya Aldatmaz’ı 248 oyla geride bıraktı.
İki aday arasındaki oy farkıysa yüzde 0,37 oldu.
Cemal Akın geçen yılki genel seçimde MHP’nin ilk sıradan milletvekili adayı olmak için belediye başkanlığından istifa etti fakat sadece iki milletvekili çıkarabilen Bartın’da CHP ve AKP’nin birer vekili paylaşması sonucu meclise giremedi.
Akın’ın başkanlıktan istifasının ardından Belediye Meclisi’nde yapılan oylama sonucu MHP grubunun adayı Hüseyin Fahri Fırıncıoğlu yeni belediye başkanı oldu.
Fırıncıoğlu bu seçimde MHP’nin adayı oldu.
AKP Bartın merkezde aday çıkarmayarak Fırıncıoğlu’nu desteklemeye karar verdi. MHP de bunun karşılığında ilçelerde aday çıkarmadı.
2019’da AKP ve MHP’nin oylarının toplamının yüzde 70’ten fazla olması nedeniyle Fırıncıoğlu avantajlı görülüyor.
İYİ Parti’nin aday çıkarmamasıyla CHP, 2019’da burada yüzde 25 oy alabilmişti.
Bu seçimde iki parti de aday gösteriyor.
Giresun: Yüzde 0,49
Giresun merkez, 2019’da CHP’nin en az farkla kaybettiği yerlerden olmuştu.
AKP’nin adayı Aytekin Şenlikoğlu, CHP’nin adayı Kerim Aksu’dan 310 daha fazla oy alarak belediye başkanı seçildi.
İki partinin oy oranı farkı yüzde 0,49 oldu.
2019’da MHP AKP’yi desteklemek için, İYİ Parti de CHP’yi desteklemek için aday çıkarmamıştı.
Saadet Partisi ise yüzde 2 oy almıştı.
CHP bu sefer de Fuat Köse ile şansını deneyecek.
Fakat son seçimde CHP’yi destekleyen ve Giresun merkezde İl Genel Meclisi seçiminde yüzde 5,39 oy alan İYİ Parti’nin kendi adayını çıkarması işlerini zorlaştıracak.
Yalova: Yüzde 0,54
2019’da CHP’nin adayı Vefa Salman, AKP’nin adayı Yusuf Ziya Öztabak’ı 338 oyla geçerek belediye başkanı seçildi.
İki aday arasındaki oy farkı yüzde 0,54 oldu.
Vefa Salman 2020’de İçişleri Bakanlığı kararıyla görevden uzaklaştırıldıktan sonra Belediye Meclisi, AKP grubundan Mustafa Tutuk’u yeni başkan olarak seçti. AKP bu seçime de Tutuk’la girecek.
Tutuk’un karşısındaki en güçlü adaysa CHP’nin adayı Mehmet Gürel.
Yalova’da 2019’da AKP’yi destekleyen MHP, bu seçimde de aynı tutumuna devam edecek.
Fakat Yalova merkezde İl Genel Meclisi seçiminde yüzde 4’ten fazla oy alan İYİ Parti’nin bu yıl kendi adayını çıkarması, CHP’nin işini zorlaştıracak.
Muş: Yüzde 0,82
Listede AKP-HDP rekabetine sahne olan tek il Muş’ta gülen, 538 oy farkla AKP oldu.
AKP’nin adayı Feyat Asya, o dönemki adıyla Halkların Demokratik Partisi'nden (HDP) Sırrı Sakık’tan yüzde 0,82 daha fazla oy aldı.
MHP’nin adayı olması planlanırken son anda AKP’yi desteklemek için geri çekilen Şerafettin Yatçı ise seçime bağımsız aday olarak girdi ve AKP’nin yüzde 34, HDP’nin yüzde 33 oy aldığı seçimde yüzde 26,7 oyla üçüncü oldu.
Yatçı bu sefer de İYİ Parti’den aday oldu.
Bu seçimde de kentte en güçlü partiler AKP ve HDP’nin ardılı DEM Parti olarak öne çıkıyor.
AKP bu seçimde de Feyat Asya’yı aday gösterirken Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi'nin (DEM Parti) adayı ise Sırrı Söylemez oldu.
Karabük: Yüzde 0,93
Karabük merkez, 2019’da Cumhur İttifakı’nın en büyük iki partisi arasında büyük bir çekişmeye yol açtı.
Belediye başkanlığını 555 oy farkla MHP’nin adayı Rafet Vergili kazandı.
AKP’nin adayı Burhanettin Uysal, rakibinden yüzde 0,93 daha az oy alabildi.
AKP bu sefer, MHP’nin tekrar aday gösterdiği Rafet Vergili’nin karşısına Özkan Çetinkaya ile çıkacak.
2019’da Karabük’te AKP ve MHP adaylarının oylarının toplamı yüzde 80’e yaklaşmıştı. Bu yüzden bu seçimde de bu iki parti en iddialı partiler olarak gözüküyor.
Aksaray: Yüzde 1,11
2019’da Cumhur İttifakı’nın kendi içinde yarıştığı illerden Aksaray’da seçimin galibi 1.238 oy farkla AKP’nin adayı Evren Dinçer oldu.
MHP’nin adayı Sefer Alkan, rakibinden yüzde 1,11 daha düşük oy aldı.
Böylece Cumhur İttifakı’nın yüzde 80’i aştığı ilde CHP aday çıkarmamış, İYİ Parti’nin adayı Özhan Türemiş yüzde 18,2 oy almıştı.
Bu yıl AKP yine Evren Dinçer’le yarışırken MHP karşısına İrfan Çıtak ile çıkacak.
Daha önce oy pusulasında yer almayan DEM Parti, CHP, YRP, Zafer, TİP ve Hür Dava Partisi (HÜDA-PAR) gibi partilerin de bu sefer aday çıkarması seçim sonucuna etki edecek olsa da Cumhur İttifakı’nın yüzde 80’lik desteğini sarsması kolay değil.
Karaman: Yüzde 1,12
Karaman’ın hikayesi Aksaray’la neredeyse aynı fakat tek bir farkla: Burada seçimi 1.014 oy farkla MHP’nin adayı Savaş Kalaycı kazandı.
Kalaycı’yı yüzde 38,43 oy oranıyla AKP’nin adayı Mahmut Sami Şahin takip etti.
AKP bu sefer MHP’nin karşısına Mevlüt Akgün ile çıkacak.
Burada da 2019’da pusulada yer almayan çok sayıda parti yarışsa da kentte Cumhur İttifakı’nın belirgin bir baskınlığı var.
Balıkesir: Yüzde 1,3
2019’da adayların birbirine en yakın oyları aldığı ikinci büyükşehir ise Balıkesir’di.
AKP’nin adayı Yüce Yılmaz seçimi yüzde 1,3’lük farkla kazandı.
İkinci sıradaki İYİ Parti’nin adayı İsmail Ok ise Yüce Yılmaz’dan 10 bin 206 daha az oy aldı.
Balıkesir’de İYİ Parti’yi desteklemeye karar veren CHP bu seçimde aday göstermemişti.
Seçimde üçüncü sırada olan Demokrat Parti’nin yüzde 1,63’lük oyu, kazanan partiyi değiştirme potansiyeline sahipti.
Bu sefer CHP burada İYİ Parti’yi desteklemiyor. Son genel seçimde il genel meclisi seçiminde CHP’nin oyu yüzde 37,22, İYİ Parti’ninki ise yüzde 7,15 olmuştu.
Seçimin AKP’nin adayı ve Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Yüce Yılmaz ile CHP’nin adayı Ahmet Akın arasında geçmesi bekleniyor.
MHP ise AKP’yi desteklemek için aday göstermiyor.
Uşak: Yüzde 1,39
Uşak merkez 2019’da AKP, CHP, MHP ve İYİ Parti’nin ayrı ayrı aday çıkardığı illerdendi.
Seçimi 1811 oy farkla AKP’nin adayı Mehmet Çakın kazanırken İYİ Parti’nin adayı Muhammet Gür yüzde 37,7 oyla ikinci oldu.
MHP’nin oy oranı yüzde 10,7, CHP’ninki ise yüzde 10,3 oldu.
Bu seçimde de bu dört parti kendi adaylarıyla yarışıyor.
AKP ve İYİ Parti aynı adaylarla seçime girerken CHP ve MHP ise adaylarında değişikliğe gitti.
2019’da bu ilde seçime girmeyen DEM Parti, YRP, Memleket, Zafer ve HÜDA PAR gibi partiler de bu sefer oy pusulasında yer alacak.
BBC TÜRKÇE
