AB liderler zirvesi girişinde konuşan Macaristan Başbakanı Victor Orban, uzun süre veto ettiği Ukrayna’ya katılım müzakerelerinin açılması kararına hala karşı olduğunu dile getirmiş, toplantı öncesinde de, “Yedi ön koşul belirledik ve komisyonun değerlendirmesine göre bu yedi koşuldan üçü yerine getirilmedi. Dolayısıyla ön koşullar yerine getirilmediği için herhangi bir şeyi tartışmanın bir anlamı da yok” diyerek veto kararından geri adım atmadığını belirtmişti.

Orban salonu terketti

Veto kriziyle tüm dikkatleri üzerine çeviren Macaristan Başbakanı Orban ise, Avrupa Birliği liderlerinin Ukrayna ile katılım müzakerelerinin başlatılması yönündeki oylamanın “kötü bir karar” olduğunu söyleyerek çekimser kaldığını açıkladı.

Oylama sırasında 26 AB üyesi ülke liderinin bulunduğu salonu terkeden Orban, sosyal medya hesabından yayınladığı bir video ile “çekimser” oy kullandığını açıkladı.

Orban video mesajında, “Macaristan, diğer 26 ülkenin bu anlamsız seçiminin sorumluluğunu paylaşmak istemiyor ve bu nedenle çekimser kaldı. Ukrayna katılım müzakerelerine hazır değil” dedi.

Orban bundan sonra Ukrayna’ya 50 Milyar Euro ayrılmasını öngören çok yıllı AB Bütçesi’ni görüşeceklerini belirterek, bu konuda değişiklik önergeleri vereceğini belirtti.

Zelenski ise, Brüksel'in talep ettiği tüm şartları yerine getirdiğine inandığını belirterek, Moskova'nın Ukrayna topraklarına yönelik saldırılarını arttırdığı bir dönemde Avrupalılar’ın Ukrayna halkını cesaretlendirecek yönde karar almasını beklediğini dile getirmişti.

AB Komisyonu da, zirveden bir gün önce, Orban’ın veto engelini kaldırmak için, Budapeşte’nin hukuk devleti ve yargı bağımsızlığı ihlalleri nedeniyle askıya alınan AB ödeneğinin 10 milyarlık bölümünü açarak Orban’ı ikna etmeye çalışmıştı.

Liderlerden tepkiler

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Avrupa Konseyi'nin Ukrayna ile katılım müzakerelerini başlatma kararı sonrasında Zelenski’yi telefonla arayarak tebrik etti.

Elysee’den yapılan açıklamada, “Fransa'nın üzerinde çalıştığı bu karar, Ukrayna halkının isteklerine ve Rusya'nın saldırganlık savaşına rağmen Ukrayna'nın büyük kararlılıkla gerçekleştirdiği reformlara mantıklı, adil ve gerekli bir yanıt teşkil etmektedir. Fransa, Ukrayna'nın ve Ukrayna halkının yanında yer almaya, onlara eşlik etmeye ve onların Avrupa yolunda ilerlemelerini sağlayacak reformları desteklemeye devam edecek” denildi.

Almanya Başbakanı Olaf Scholz da, kararın ardından yaptığı açıklamada, Avrupa Birliği'nin Ukrayna ile katılım müzakerelerini başlatma kararının "güçlü bir destek işareti" olduğunu ve bu ülkeye "bir perspektif" sunduğunu söyledi. Scholz, “Ukrayna ve Moldova ile katılım müzakerelerini başlatma kararı aldık. Bu ülkelerin Avrupa ailesinin bir parçası olduğu açık” dedi.

AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Josep Borell de kararı, “Bu karar, ortaklarımızın ortak değerlerimize ve AB reformlarına olan bağlılık ve adanmışlıklarının bir göstergesidir. Bu, birleşik, müreffeh ve istikrarlı bir Avrupa yolunda atılmış önemli bir adımdır. Birlikte daha güçlü bir gelecek inşa edelim!” sözleriyle değerlendirdi.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de, “Stratejik bir karar ve birliğimizin tarihine kazınacak bir gün. Verdiğimiz sözleri yerine getirdiğimiz için gururluyuz ve ortaklarımız için mutluyuz” dedi.