Güney Kıbrıs NATO Üyesi Olabilir mi?
Güney Kıbrıs’ın NATO üyeliği girişimi, Türkiye ve uluslararası toplum arasında tartışmalara neden oluyor. NATO’nun oy birliği şartı ve Kıbrıs meselesindeki toprak bütünlüğü sorunu, bu girişimi zorlaştırıyor. Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis, ülkesinin NATO üyeliği için ABD destekli hazırlıklarını sürdürüyor. Ancak Türkiye’nin veto hakkı ve NATO kuralları bu süreci karmaşık hale getiriyor. Kıbrıs meselesi, bölgesel barış ve istikrar için kritik bir sınav olmaya devam ediyor.
Güney Kıbrıs NATO Üyesi Olabilir mi?
YEREL GÜNDEM / TÜRKİYE
Güney Kıbrıs’ın NATO üyeliği, hem Kıbrıs meselesi hem de bölgesel dengeler açısından yeni bir tartışma başlattı. Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis’in, ülkesinin NATO’ya üye olabileceği yönündeki açıklamaları Türkiye’nin ve uluslararası toplumun dikkatini çekiyor. Ancak NATO’nun genişleme süreçlerinde uyguladığı “oy birliği” kuralı ve Güney Kıbrıs’ın mevcut statüsü, bu girişimi oldukça karmaşık hale getiriyor.
NATO Üyeliği İçin Engel: Oy Birliği Şartı
1949’da imzalanan Kuzey Atlantik Antlaşması’nın 10. maddesi, NATO üyeliği için “Avrupa’dan bir devletin ittifakın ilkelerine katkı yapabilecek durumda olması” ve “üyeler arasında oy birliği” sağlanmasını şart koşuyor. Güney Kıbrıs’ın NATO üyeliği ise başta Türkiye olmak üzere birçok ülkenin tepkisini çekiyor. Türkiye, Güney Kıbrıs’ın üyeliğinin hem NATO’nun 5. maddesini tehlikeye atacağını hem de Kıbrıs meselesindeki hassas dengeyi bozacağını savunuyor.
Güney Kıbrıs’ın NATO Üyeliği ve Kıbrıs Meselesi
Cumhurbaşkanı Hristodulidis, Güney Kıbrıs’ın askeri kapasitesini ABD’nin desteğiyle NATO standartlarına getirmeyi planladıklarını açıkladı. Ancak Güney Kıbrıs, 1974’ten bu yana adanın tamamında kontrol sahibi değil. Türk tarafı tarafından kontrol edilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), bu durumu çözülmemiş bir toprak sorunu olarak değerlendiriyor. Emekli Tümamiral Cihat Yaycı, Türkiye’nin Güney Kıbrıs’ın NATO üyeliğine onay vermesi durumunda, uluslararası arenada işgalci konumuna düşeceğini belirtiyor.
“Onay verilmesi, Kıbrıs’taki politikaların temelini çökertir. NATO’nun ilkeleri gereği, toprak bütünlüğü sorunları yaşayan ülkeler ittifaka kabul edilmez.”
Türkiye’nin Güney Kıbrıs’a Karşı Tutumu
Türkiye, Güney Kıbrıs’ın NATO üyeliği girişimlerini kesin bir dille reddediyor. Milli Savunma Bakanlığı yetkilileri, bu girişimlerin “Türkiye açısından kabul edilemez” olduğunu vurguladı. Türkiye’nin Kıbrıs politikasındaki temel talebi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) bağımsız bir devlet olarak tanınması ve adadaki Türk askerinin varlığının sürdürülmesi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2021 yılında yaptığı bir açıklamada, “Kıbrıs Türklerinin uluslararası görüşmelerdeki tek talebi, egemen devlet statülerinin tanınmasıdır. Bu dışındaki teklifler geçerliliğini yitirmiştir” demişti.
Tarihsel Arka Plan: Kıbrıs Sorunu
1974’te gerçekleşen Kıbrıs Barış Harekâtı, adadaki Rum ve Türk toplumları arasındaki gerilimi daha da artırdı. Harekâtın ardından adanın yüzde 37’si Türk kontrolüne geçti ve 1983’te Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bağımsızlığını ilan etti. Ancak KKTC, yalnızca Türkiye tarafından tanınıyor ve uluslararası toplum, adadaki durumu çözülmesi gereken bir sorun olarak görüyor.
Uluslararası Boyut
Güney Kıbrıs’ın NATO üyeliği, Türkiye dışında NATO’nun kendi kurallarına da aykırı görünüyor. İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelik süreçlerinde olduğu gibi, Türkiye’nin veto hakkını kullanması muhtemel. Üstelik bu durum, NATO üyeleri arasında başka ülkelerin de endişelerini artırabilir.
What's Your Reaction?
