Deniz Gezmiş'in idamına kimler onay verdi, kimler hayır dedi?
Türkeş, Denizler'in idamında oy kullanmadı mı?
Editor1
"TÜRKEŞ DENİZLER'İN İDAMINA EVET DEDİ"
Radikal gazetesi yazarı Oral Çalışlar, Taha Akyol'un "Türkeş Denizlerin idamında oy kullanmadı" iddiasına köşesinden yanıt verdi...
İŞTE O YAZI...
Türkeş, Denizler'in idamında oy kullanmadı mı?
Denizler'in idamı için nihai oylama 24 Nisan 1972'de oldu. 450 üyeli Meclis'ten 273 evet, 48 ret, 2 çekimser oy çıktı. 118 kişi katılmadı. Türkeş de 'evet' dedi.
Meslektaşım ve hapishane arkadaşım Taha Akyol, iki gün önceki Hürriyet’teki yazısında, Denizler’in idamı için Millet Meclisi’nde yapılan oylamaya Alparslan Türkeş’in katılmadığını yazdı. Akyol’un Türkeş’in MHP Genel İdare Kurulu’ndaki bir anısından yola çıkarak aktardığına göre Türkeş, idamlara neden katılmadığını da anlatmıştı.
Türkeş, oylamaya katılmayışını, idamların solu caydırmayacağını, aksine ‘martir’ heyecanı vererek büsbütün tahrik edeceğini söyleyerek izah etmiş. Akyol, idam oylamasının tarihini de veriyor. İdam oylaması, 10 Mart 1972’de yapılmış ve Türkeş’ten başka Osman Bölükbaşı, Necmettin Erbakan ve Yüksel Menderes gibi isimler de oylamaya katılmamış.
Akyol’un yazdıkları gerçeğin bir yönünü yansıtıyor. İlk oylama gerçekten de böyleydi. 53 ret, 238 kabul oyu çıkmıştı. Akyol, Türkeş ve sözünü ettiği isimlerin o oylamaya bilerek katılmadıklarını aktarıyor.
Yalnız süreç orada durmadı. CHP idamların esas ve usul yönünden iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Mahkeme, CHP’nin itirazını usul yönünden kabul edince kanun Meclis’e geri geldi.
İkinci oylama
Bunca git gel öylesine alelacele yapıldı ki, Meclis’teki ikinci ve nihai asıl oylama 24 Nisan 1972’de sonuçlandırıldı. Bu oylamaya 450 üyeli Meclis’ten 323 üye katıldı. 273 üye evet, 48 üye ret, 2 üye çekimser oy kullandı. 118 kişi de oylamaya katılmadı. 9 koltuk boş kaldı.
Bu toplantı Meclis’in 77. birleşimiydi. ‘3. Dönem, 24. Cilt ve 3. Toplantı’ olarak kayda geçti.
O dönemde bizler cezaevinde Denizler’in yanındaydık ve CHP’nin yeniden Anayasa Mahkemesi’ne itiraz etmesini bekledik. Kanun esastan ele alınmamıştı. Ne olduysa CHP bu kez itiraz etmedi. Etse birçok şey değişebilirdi.
24 Nisan’daki ikinci ve tayin edici oylamada Adana Milletvekili Alparslan Türkeş ‘evet’ oyu kullananlar arasındaydı.
Bu oylamadan kısa bir süre sonra Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan idam edildiler.
Tarihin garip cilvesi, Denizler’in idamının Meclis’te onaylandığı 24 Nisan, aynı zamanda Ermeni aydınların İstanbul’dan tehcire ve ölüm yolculuğuna çıktığı tarihtir.
24 Nisan 1972 tarihli tutanaklara ilginç bir tablo yansıdı.
‘Evet’ diyenler
İdama ‘evet’ diyenler arasında Alparslan Türkeş’in yanı sıra şu gibi isimler vardı: Süleyman Demirel, İsmet Sezgin, Nahit Menteşe, Sadettin Bilgiç, Ali İhsan Göğüş, İnönü’nün torunu CHP milletvekili Gülsüm Bilgehan’ın kayınpederi Adalet Partili Cihat Bilgehan, AK Parti Milletvekili Galip Ensarioğlu’nun amcası Abdüllatif Ensarioğlu, Turhan Feyzioğlu, Kemal Satır, İsmail Arar, Demokratik Toplum Kongresi Eşbaşkanı Ahmet Türk’ün ağabeyi Abdürrahim Türk, CHP Milletvekili Faik Öztrak’ın babası Orhan Öztrak, Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Lemi Bilgin ve Gazeteciler Cemiyeti (Ankara) Başkanı Nazmi Bilgin’in babaları Turhan Bilgin, Ferruh Bozbeyli.
‘Ret’ oyu veren bazı tanınmış isimler ise şunlardı: İsmet İnönü, Bülent Ecevit, Mehmet Ali Aybar, Necdet Uğur, Kamil Kırıkoğlu, Nermin Neftçi, Celal Kargılı...
Oylamaya katılmayanlar
Oylamaya katılmayan bazı ilginç isimleri şöyle sıralayabiliriz: Necmettin Erbakan, Osman Bölükbaşı, Doğu Perinçek’in babası Sadık Perinçek, Anayasa Mahkemesi Üyesi Osman Paksüt’ün babası Emin Paksüt, eski DİSK Başkanı Abdullah Baştürk, Mustafa Timisi, Hüdai Oral, gazeteci Orhan Birgit...
Başa dönersek, Türkeş, Meclis’te yapılan ilk idam oylamasına katılmamış ancak ikinci oylamaya katılarak ‘evet’ oyu kullanmıştı.
İlk oylamaya bilinçli olarak katılmadığını söylemesi elbette önemli. Bunu tarihi bir gerçeklik olarak kaydetmeli.
Denizler’in idamına katılanlar ve katılmayanlar ve oylamada bulunmayanlar, günümüz açısından ilginç bir tablo oluşturuyor.
Odatv.com
