SSR şirketinin 13 Şubat'ta açıkladığı mali sonuçlara göre Çöpler Madeni 2023 yılında 221 bin onsa yakın altın üretimi gerçekleştirdi.

Anagold Madencilik'in 2010 yılı Aralık ayından itibaren altın üretimi yaptığı Çöpler Madeni'ndeki toprak kayması Salı günü 14.30 sıralarında yaşandı.

Toprak altında olduğu düşünülen en az 9 işçi için bine yakın kişi görevlendirildi.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 6 ambulans ve 2 UMKE ekibinin bölgede olduğunu duyurdu.

Milli Savunma Bakanlığı, 3'üncü Ordu Komutanlığı'na bağlı ekiplerin alanda çalışma yürüttüğünü kaydetti.

Maden alanında olay sırasında 700'e yakın çalışanın olduğu kaydediliyor.

"Bu bir cinayet çünkü bilerek yapıldı"

BBC Türkçe’ye konuşan Maden Mühendisleri Odası'nın eski başkanı Mehmet Torun, bu maden ocağıyla ilgili yıllardır pek çok uyarı yaptıklarını ancak dikkate alınmadığını belirtiyor:

“Erzincan'da aktif bir fay hattı üzerinde olan ve Fırat Nehri'ne kuş uçuşu 300 metre mesafede bulunan bir altın işletmesinin çok tehlikeli olduğunu söylemiştik."

“Bu felaket göz göre göre gerçekleşti. Bu bir cinayet çünkü bilerek yapıldı. Birileri para kazanacak diye bu ülkenin baştan aşağı zehirlenmesine izin verildi. İki yıl önce de siyanür sızıntısı olduğunda bir ceza kesildi ancak cezadan sonra şirket hemen iki kat kapasite artışına gitti."

"Korkunç bir çevre felaketi"

Torun, Fırat Nehri’ne doğru kayan devasa toprak yığınının, siyanür ve sülfürik asit ile yıkanmış malzemelerden oluştuğunu anlatıyor:

“Yıllardır o dağ patlatıldı, içinden altın çıkarıldı, üst üste yığıldı ve atıklar, aynı çöp dağı gibi bir kenara yığıldı. Şimdi siyanürle yıkanmış bu devasa kütle Fırat Nehri'ne doğru akıyor.

“Korkunç bir çevre felaketi. Binlerce yıldır Mezopotamya’yı sulayan nehri resmen zehirliyoruz. Sızıntı olmamasına inanmak isterim ama ne kadar güvenebiliriz bilemiyorum.”

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, akan malzemenin Fırat Nehri’ne ulaşmasını engellemek amacıyla Sabırlı Deresi’nin Fırat Nehri’ne ulaştığı yerdeki menfezlerin kapatıldığını söyledi.

BBC Türkçe’ye konuşan Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Ahmet Dursun Kahraman ise “Sabırlı deresini kapattıklarına göre demek ki dereye, toprağa ve yeraltı sularına da bulaştı. Peki, bu alanın temizliği nasıl yapılacak? Orada tarım yapılıyor, sulama yapılıyor, vatandaşlar yeraltı kuyularını kullanıyor” diyor.

"Videoya göre ya madenin projesinde ya da uygulanmasında hata var"

BBC Türkçe'ye konuşan Maden Mühendisleri Odası Başkanı Ayhan Yüksel, "İlk bilgilere göre toprak ne yazık ki ocağın içine doğru kayıyor. Kaybolan kişilerin toprak altında kaldığını düşünüyoruz. Dokuz kişinin kaybolduğu söyleniyor ama biz artmasından korkuyoruz" dedi.

Yüksel, bölgeden paylaşılan videoya bakıldığında ya madenin projesinde ya da uygulanmasında bir hata olduğunu, bunun basit bir doğa olayıyla açıklanamayacağını söyledi:

"Bilim ve teknik yapılması gerekenleri çözmüştür ama bunun kâr hırsıyla uygulanmaması kabul edilemez.

"İnsan hayatına rağmen bir ekonomik faaliyet yapılmaz."

Kayan yığının içinde siyanür olduğunu aktaran Yüksel, bunun çevreye bir risk oluşturduğunu, bu riskin boyutlarını anlamak için çalışma yapılması gerektiğini aktardı ve "Umarım oradaki santrale veya havzaya gitmez" dedi.

Olayın yaşandığı yer Fırat Nehri'ne 350 metre uzaklıkta bulunuyor.

Çöpler Altın Madeni, Türkiye'deki en büyük altın madenleri arasında yer alıyor.

Anagold Madencilik’in internet sitesindeki bilgiye göre Çöpler Altın Madeni’ni bu şirket işletiyor.

Sitede, 2000 yılında kurulan şirketin Kanada merkezli SSR Madencilik ve Türkiye merkezli Lidya Madencilik şirketlerinin ortaklığında faaliyetlerine devam ettiği belirtiliyor.

Çöpler Altın Madeni’nin yüzde 80’i SSR Madencilik'e ve yüzde 20’si Lidya Madencilik’e ait.

Lidya Madencilik’in, Çalık Grubu ile Alacer Gold ile iş birliğinde 2010 yılında faaliyetlerine başladığı da şirketlerin sitesinde yer alan bir diğer bilgi.