Ukrayna Üzerinden Rus Gazı Akışı Durdu: AB İçin Riskler ve Alternatifler
Ukrayna’nın Rus gazı transitini durdurması, Avrupa'da enerji piyasasını etkiledi. AB alternatif tedarik yollarıyla krize karşı hazırlıklı.
Ukrayna Üzerinden Rus Gazı Akışı Durdu: AB İçin Riskler ve Alternatifler
YEREL GÜNDEM / DÜNYA
Ukrayna’nın, topraklarından geçen Rus doğalgazının Avrupa’ya ulaşmasını sağlayan anlaşmayı yenilememe kararı, enerji piyasalarında yeni tartışmalara yol açtı. Avrupa Birliği (AB), bu gelişmeyle birlikte gaz tedariği konusunda farklı alternatiflere yöneliyor.
Avrupa Doğalgaz Piyasasında Baskı Artıyor
Ukrayna’nın gaz transitini durdurması, Avrupa’nın enerji pazarında kısa vadede bir kriz beklentisi yaratmasa da doğalgaz fiyatlarında baskıyı artırdı. Avrupa'nın doğalgaz stoğu, soğuk hava koşulları nedeniyle hızla azalırken, alternatif tedarik yolları ve kaynaklar üzerindeki tartışmalar hız kazandı.
AB'nin Hazırlıkları ve Alternatif Güzergâhlar
AB Komisyonu, Ukrayna üzerinden gerçekleşen doğalgaz akışının kesintiye uğrayabileceği ihtimaline karşı uzun süredir hazırlık yapıyordu. Komisyon, bu kaybı sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ve diğer tedarik rotalarıyla telafi etmenin mümkün olduğunu belirtti.
Alternatif güzergâhlar arasında öne çıkanlar:
-
Almanya Üzerinden LNG ve Norveç Gazı
Almanya’nın LNG kapasitesi artırılarak, Norveç’ten doğalgaz alımı sürdürülüyor. -
Polonya Rotası
Polonya-Slovakya bağlantısıyla, Norveç gazı ve LNG’nin Orta Avrupa’ya ulaşımı sağlanabilir. -
İtalya’dan Tedarik
İtalya üzerinden Avusturya, Slovakya ve Slovenya’ya doğalgaz taşınarak bölgesel enerji güvenliği desteklenebilir. -
Balkan Rotası
Balkanlar üzerinden Ukrayna, Moldova ve Orta Avrupa ülkelerine gaz akışı sağlanabilir.
TürkAkım’ın Rolü
Ukrayna’nın transit hattı dışındaki tek operasyonel boru hattı olan TürkAkım, Rus doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyor. Macaristan ve Sırbistan için kritik olan TürkAkım’ın önemi artarken, Türkiye’nin AB için ana tedarikçi konumuna gelme ihtimali düşük görünüyor.
Rusya'dan ABD’ye Doğalgaz Tedarikinde Dönüşüm
AB, Rusya’ya olan enerji bağımlılığını hızla azaltarak, ABD’den LNG ithalatını artırdı. 2021’de AB doğalgaz ithalatının %40’ını karşılayan Rusya, 2023’te bu oranı %8’e düşürdü. Aynı dönemde ABD’den yapılan LNG ithalatı üç katına çıkarak %50’ye ulaştı.
Sonuç: AB için Zorlu Dönem
Avrupa’da kısa vadede doğalgaz sıkıntısı beklenmiyor. Ancak fiyatlardaki dalgalanmalar, uzun vadeli depolama maliyetlerini artırabilir. AB'nin enerji güvenliği politikaları, bölgesel işbirlikleri ve alternatif tedarik yollarıyla krizlere karşı dayanıklı bir yapı oluşturmayı hedefliyor.