Türkiye'nin BRICS Zirvesi'ndeki Varlığı: Erdoğan, Putin ile Görüştü; “NATO Üyeliği Engel Değil” Mesajı Verildi
NATO Üyeliği BRICS Yolunda Engel Teşkil Etmiyor
Türkiye'nin BRICS Zirvesi'ndeki Varlığı: Erdoğan, Putin ile Görüştü; “NATO Üyeliği Engel Değil” Mesajı Verildi
YEREL GÜNDEM / TÜRKİYE
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya'nın Kazan kentinde düzenlenen BRICS Zirvesi'nde önemli temaslarda bulundu. Zirveye ev sahipliği yapan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya gelen Erdoğan, Türkiye'nin BRICS'e katılım arzusunu bir kez daha dile getirdi. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Türkiye'nin NATO üyeliğinin BRICS üyeliği önünde bir engel olmadığını vurgularken, bu açıklama, Türkiye'nin Batı ile Doğu arasında yürüttüğü denge politikasının bir parçası olarak değerlendirildi.
Türkiye'nin BRICS'e Katılım Arzusu
Erdoğan, BRICS Zirvesi öncesi yaptığı açıklamalarda, Türkiye'nin BRICS ile işbirliğini derinleştirmek istediğini belirtti. Zirvede Türkiye'nin, ekonomik ilişkilerini çeşitlendirme çabasıyla BRICS'e katılma konusundaki kararlılığını somutlaştırması bekleniyor. Erdoğan, "Türkiye olarak BRICS ile işbirliğimizi samimi bir şekilde geliştirmek istiyoruz," ifadeleriyle bu niyetini dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirve sırasında Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ve diğer liderlerle bir araya gelerek ikili temaslarda bulunmayı planlıyor. Erdoğan'ın, BRICS ülkeleriyle ekonomik ve ticari işbirliğini artırmayı hedeflediği belirtilirken, zirvede Türkiye’nin stratejik önemine vurgu yapması bekleniyor.
NATO Üyeliği BRICS Yolunda Engel Teşkil Etmiyor
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Rusya ziyaretinde, Türkiye’nin BRICS'e katılım arzusu ön plana çıktı. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Türkiye'nin NATO üyeliğinin BRICS üyeliği önünde bir engel oluşturmadığını belirtti. Peskov'un açıklamaları, Batı ile güçlü bağları olan Türkiye'nin BRICS gibi Doğu merkezli bir yapıya üyelik isteğini ortaya koydu. Bu açıklama, Türkiye’nin çok yönlü dış politika stratejisinin bir parçası olarak değerlendiriliyor.
BRICS'in Ana Gündem Maddesi: SWIFT'e Alternatif Ödeme Sistemi
Zirvenin ana gündem maddelerinden biri, BRICS ülkelerinin dolara alternatif bir ödeme sistemi geliştirme çalışmaları oldu. Bu adım, uluslararası finansal sistemde SWIFT'e alternatif bir yapı oluşturmayı hedefliyor. Rusya, Ukrayna'yı işgali sonrası SWIFT sisteminden çıkarılmış ve bu durum ülkenin uluslararası ticaretini zora sokmuştu. Yeni ödeme sistemiyle, BRICS ülkelerinin ekonomik işbirliğini güçlendirmesi amaçlanıyor.
Zirvede, SWIFT'in dışına çıkarak dolardan bağımsız bir ekonomik yapı oluşturma çabalarının yoğunlaşması, Batı’nın finansal hegemonyasına alternatif arayışlarının bir yansıması olarak görülüyor.
Erdoğan-Putin Görüşmesi: Ekonomi ve Enerji Öne Çıktı
Cumhurbaşkanı Erdoğan, BRICS Zirvesi'nde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya geldi. Bu görüşme, Temmuz 2024'ten bu yana iki liderin ilk yüz yüze buluşması oldu. Görüşmede ekonomi, ticaret ve enerji işbirliği konuları masaya yatırıldı. Özellikle Türkiye'de doğalgaz merkezi kurulması projesi, görüşmenin önemli gündem maddelerinden biri olarak öne çıktı. Kremlin yetkilileri, Türkiye ile ticari ilişkilerin daha da geliştirilmesi ve mevcut ticaret hacminin artırılmasına odaklanılacağını kaydetti.
Ankara’nın BRICS aracılığıyla Çin ile ekonomik ilişkilerini derinleştirme çabaları da dikkat çekiyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın Çin’e gerçekleştirdiği ziyaretlerde enerji işbirliği konularının gündeme geldiği biliniyor. Erdoğan’ın da Çin’e resmi bir ziyaret gerçekleştirmesi ve Şi Cinping’in Türkiye’ye davet edilmesi planlanıyor.
Türkiye’nin BRICS ile Yakınlaşması AB ile İlişkilerine Etki Eder mi?
Türkiye’nin BRICS üyeliği arayışları, Avrupa Birliği (AB) ile ilişkilerini nasıl etkileyeceği konusunda soru işaretleri yaratıyor. Ancak Ankara, BRICS ile işbirliğinin AB ile yürütülen Gümrük Birliği anlaşmasına alternatif değil, tamamlayıcı olduğunu vurguluyor. Bu denge politikası, Türkiye’nin hem Batı hem de Doğu ile güçlü bağlar kurma isteğinin bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, BRICS üyeliği arayışının Türkiye’nin ekonomik çıkarları doğrultusunda olduğunu belirtti ve AB üyeliği gerçekleşmiş olsaydı, Türkiye’nin böyle bir arayış içinde olmayabileceğini ima etti. Türkiye'nin BRICS ile ilişkilerini geliştirme niyeti, Batı ile olan ekonomik ilişkilerini güçlendirme çabalarına da katkı sağlayacak.
BRICS'in Genişlemesi: Türkiye İçin Fırsatlar ve Zorluklar
BRICS’e Mısır, Etiyopya, İran, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin Ocak 2024 itibarıyla katılması, BRICS’in genişleme çabalarının bir parçası olarak değerlendiriliyor. Türkiye’nin olası bir üyeliği, Batı ile Doğu arasında köprü kurma çabalarına yeni bir boyut katabilir. Ancak Rusya, Kazan Zirvesi’nde yeni üyelik kararlarının alınmayacağını belirtti ve yeni üyelikler yerine ortaklık statüsü altında bir mekanizmanın önerilmesini planladığını açıkladı.
Rusya’nın, Ukrayna işgali sonrası Batı tarafından izole edilmeye çalışıldığı bir dönemde BRICS Zirvesi’ne ev sahipliği yapması, uluslararası alanda dikkat çeken bir adım olarak değerlendiriliyor. Putin’in, Batı’nın izolasyon çabalarına karşılık olarak Doğu merkezli bir yapıyı güçlendirmeyi amaçladığı belirtiliyor.
Bölgesel ve Küresel Meseleler Masada
Zirvenin bir diğer önemli gündem maddesi, Türkiye'nin Orta Doğu’daki artan gerilime yönelik tutumunu aktarması olacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bölgesel barış ve güvenlik konularında Türkiye’nin pozisyonunu muhataplarına iletmesi bekleniyor. Ayrıca Karadeniz’deki seyrüsefer güvenliği ve Rusya-Ukrayna savaşı gibi bölgesel konular da zirvede ele alınacak.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in de zirveye katılması, Karadeniz Tahıl Girişimi ve bölgesel anlaşmazlıkların çözümüne yönelik bir fırsat olarak değerlendiriliyor. Türkiye, Rusya-Ukrayna savaşının sona ermesi için arabuluculuk yapma konusundaki ısrarını sürdürüyor ve Karadeniz’deki güvenliği sağlama çabalarına devam ediyor.
Erdoğan: “Doğu ve Batı Arasında Dengeyi Sağlamaya Çalışıyoruz”
BRICS Zirvesi, Türkiye’nin Batı ile Doğu arasındaki denge politikasının bir yansıması olarak öne çıkıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin çok yönlü dış politikasını vurgularken, “Türkiye olarak Doğu ve Batı arasında bir denge kurmaya çalışıyoruz. Ekonomik ve stratejik işbirliklerimizi çeşitlendirerek, ülkemizin çıkarlarını en üst seviyede tutmayı hedefliyoruz,” ifadelerini kullandı.
Zirvede alınacak kararlar, ortak bir deklarasyon ile kamuoyuna duyurulacak. Putin’in Perşembe günü yapacağı basın toplantısında, BRICS’in geleceği ve yeni ekonomik işbirliği projeleri hakkında önemli açıklamalar yapması bekleniyor.
Türkiye'nin BRICS üyeliği konusundaki arzusu ve bu yöndeki adımları, ülkenin küresel politikadaki yerini nasıl şekillendireceği konusunda kritik bir dönemeci işaret ediyor.
Kaynak: BBC TÜRKÇE