Maymun Çiçeği Virüsü Kapıda mı? Covid-19 Benzeri Bir Tehdit mi?
Covid-19 Benzeri Bir Tehdit mi?
Editor1
Maymun Çiçeği Virüsü Kapıda mı? Covid-19 Benzeri Bir Tehdit mi?
Son günlerde gündeme gelen Maymun Çiçeği Virüsü, birçok insanın aklına Covid-19 gibi küresel bir salgın riskiyle karşı karşıya olup olmadığımızı getiriyor. Peki, bu virüs nedir, nasıl bulaşır ve Covid-19 ile benzerlikleri nelerdir? Liv Hospital Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Zehra Çağla Karakoç, bu soruları yanıtladı.
Maymun Çiçeği Virüsü Nedir?
Maymun Çiçeği Virüsü, Orta ve Batı Afrika'da görülen bir virüs kaynaklı enfeksiyon hastalığıdır ve çiçek virüsüne akraba bir virüstür. Genellikle kemirgenlerden, özellikle sincap, sıçan ve fare gibi hayvanlardan insanlara bulaşır. Afrika dışında görülen vakaların, çoğunlukla Afrika’dan gelen insanlar veya hayvanlarla temas sonucu ortaya çıktığı bilinmektedir.
Maymun Çiçeği Virüsü Nasıl Bulaşır?
Virüs, insana hasta hayvan, hasta insan veya virüsle kirlenmiş cansız maddeler (giysiler, havlu, çarşaf vb.) ile yakın temas sonucunda bulaşabilir. İnsandan insana bulaşmanın esas olarak büyük solunum salgısı damlacıkları ile olduğu düşünülüyor. Bu damlacıklar uzak mesafelere gidemediğinden, virüsün insandan insana bulaşması için yüz yüze, uzun süreli ve yakın temas gerekmektedir. Bu özellik, Covid-19’a benzer büyük salgınlar yapmasını engelleyebilir. Ayrıca, virüs cilt lezyonlarına doğrudan temas ya da kontamine olmuş nesnelerle dolaylı temas yoluyla da bulaşabilir. Cinsel yolla bulaşma riski henüz kesin olarak kanıtlanmamış olsa da, yakın temasın olduğu durumlarda bu olasılık da göz önünde bulundurulmalıdır.
Maymun Çiçeği Virüsü Belirtileri Nelerdir?
Maymun Çiçeği Virüsü belirtileri genellikle virüsle temas ettikten 7-14 gün sonra ortaya çıkar. Başlıca belirtiler:
- Ateş
- Baş ağrısı
- Yorgunluk
- Yaygın vücut ağrıları
- Lenf bezlerinde şişme
- Döküntüler
Hastalığın ilk günlerinde şiddetli baş ağrısı, sırt ağrısı ve aşırı halsizlik görülür. Döküntüler, ateş başladıktan sonra genellikle 1-3 gün içinde ortaya çıkar ve daha çok yüzde, kollarda ve bacaklarda görülür. Maymun Çiçeği Virüsü genellikle 2-4 hafta içerisinde kendiliğinden iyileşir, ancak bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde ve küçük çocuklarda ağır seyredebilir.
Maymun Çiçeği Virüsü İçin Aşı ve Tedavi Var mı?
Maymun Çiçeği Virüsü için yaygın olarak kullanılan bir ilaç bulunmamakla birlikte, bazı antiviraller kullanılmakta ve 2019 yılında FDA tarafından onaylanmış bir aşı bulunmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü, çiçek aşısının Maymun Çiçeği Virüsü’ne karşı %85 koruma sağladığını bildirmektedir. Ancak çiçek aşısı 1980'den beri uygulanmamaktadır. Afrika'daki gözlemler, çiçek aşısı olmuş kişilerin bu virüse karşı daha iyi korunduklarını göstermektedir.
Maymun Çiçeği Virüsü Covid-19 Gibi Bir Pandemiye Neden Olabilir mi?
Doç. Dr. Zehra Çağla Karakoç’a göre, virüsün bulaşma yolu nedeniyle büyük bir pandemiye neden olma ihtimali düşüktür. Virüsün yayılması yakın temas gerektirdiğinden, Covid-19 gibi geniş kapsamlı bir kapanma durumu beklenmemektedir. Ancak, hastalığa karşı dikkatli olunmalı, hijyen kurallarına uyulmalı ve şüpheli vakalar zamanında sağlık kuruluşlarına başvurmalıdır.
Sonuç: Temas ve Hijyen Önemli
Maymun Çiçeği Virüsü temel olarak temas yoluyla yayıldığı için, hastaların kontamine olmuş materyalleriyle temastan kaçınmak ve el hijyenine dikkat etmek bulaşı önlemede kritik önem taşır. Ateşi ve döküntüsü olan kişilerle yakın temastan kaçınılmalı ve maske kullanımı ihmal edilmemelidir.
