Esad'ın 24 Yıllık İktidarının Sonu ve Suriye’nin Yeni Dönemi
Beşar Esad’ın 24 yıllık yönetimi sona erdi. Suriye’deki geçiş süreci ve bölgesel dinamikler, ülkenin geleceğini şekillendirecek.
Esad'ın 24 Yıllık İktidarının Sonu ve Suriye’nin Yeni Dönemi
YEREL GÜNDEM / TÜRKİYE
Beşar Esad’ın Düşüşü ve Geçiş Süreci
24 yıllık Beşar Esad yönetimi, Suriye’de dramatik bir şekilde sona erdi. 14 yıldır devam eden iç savaş ve bölünmüşlük, ülkenin siyasi geleceğini şekillendirecek yeni bir dönemin başlangıcına işaret ediyor. Muhalif grupların 12 gün süren hızlı ilerleyişi sonrası Şam’da kontrol sağlandı ve Esad, başkenti terk ederek Moskova’ya sığındı.
HTŞ Liderinden Silah Bırakma Çağrısı
Heyet Tahrir Şam (HTŞ) lideri Ebu Muhammed Colani, başkent Şam’daki Emevi Camii’nde yaptığı konuşmada şu çağrıyı yaptı:
"Silah taşıyan herkesin üssüne dönmesini ve tümenine bağlanmasını umuyorum. Sokaklarda silah görünmeyecek ve ateş edilmeyecek."
HTŞ, geçiş sürecinde eski Başbakan Muhammed Gazi Celali’ye devlet kurumlarının denetimini üstlenme görevi verdi. Celali, bu süreçte halkın güvenliğini sağlamayı ve özgür seçimler yapılmasını destekleyeceğini açıkladı.
İsrail ve Bölgesel Gelişmeler
İsrail, Suriye’deki değişimden faydalanarak Golan Tepeleri’nde tampon bölgeyi ele geçirme adımlarını hızlandırdı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, tampon bölgeyi kontrol altına alma ve Şam dahil olmak üzere çeşitli hedeflere hava saldırıları düzenlenmesi talimatı verdi.
- Arap Birliği: İsrail’in Suriye topraklarındaki ilerlemesini kınadı.
- Netanyahu: “Suriye birliklerinin mevzilerini terk etmesi sonrası İsrail duruma el koymalıdır” açıklamasında bulundu.
Rusya ve İran’ın Geri Çekilen Etkisi
Rusya ve İran’ın mali ve askeri kapasitelerindeki zayıflama, Esad rejiminin düşüşünü hızlandırdı.
- Rusya: Ukrayna savaşı nedeniyle kaynaklarını sınırlandırdı.
- İran: İsrail’le devam eden çatışmalarda Hamas ve Hizbullah’ı desteklemek zorunda kaldı.
Bu durum, Esad’ın isyan karşısında yalnız kalmasına neden oldu.
Suriye İç Savaşının Korkunç Bilançosu
Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre Suriye’deki iç savaşın 14 yıllık bilançosu:
- 14 milyon kişi yerinden edildi.
- 5,5 milyon Suriyeli mülteci komşu ülkelerde yaşıyor.
- Nüfusun %90’ı yoksulluk sınırının altında.
- %70’i insani yardıma muhtaç durumda.
Yeni Bir Dönemin Başlangıcı mı?
Suriye’nin geleceği, HTŞ liderliğinde başlayan geçiş sürecine bağlı. Halkın beklentisi, özgür seçimlerin yapılması ve istikrarın sağlanması yönünde. Ancak bölgesel ve uluslararası aktörlerin bu süreçteki etkisi, Suriye’nin geleceğini belirleyecek.