Beyin Göçü: Türkiye'den Yurtdışına Neden Artıyor?
Tersine Beyin Göçü Mümkün mü?
Editor1
Beyin Göçü: Türkiye'den Yurtdışına Neden Artıyor?
YEREL GÜNDEM / TÜRKİYE
Türkiye'de üniversite mezunları arasındaki beyin göçü, son yıllarda dikkat çekici bir hızla artış gösteriyor. TÜİK'in 2021-2023 Yükseköğretim Beyin Göçü İstatistikleri'ne göre, üniversite mezunlarının yüzde 2'si yurtdışına göç etmiş durumda. Bu oran, 2015'te yüzde 1,6 iken 2023'te yüzde 2'ye yükselmiş. Özellikle mühendislik, doğa bilimleri ve bilişim teknolojileri alanlarında eğitim almış gençler arasında bu eğilim daha belirgin.
En Fazla Göç Edenler: Genetik Uzmanları ve Mühendisler
TÜİK verilerine göre, 2008-2017 yılları arasında Türkiye’de lisans mezunu olan moleküler biyoloji ve genetik uzmanlarının yüzde 17,9'u, biyomühendislik mezunlarının yüzde 10,2'si ve elektronik mühendisliği mezunlarının yüzde 9,1'i yurtdışına göç etti. Gençler, ABD, Almanya, Birleşik Krallık ve Kanada gibi ülkeleri tercih ediyor.
Ekonomik ve Sosyo-Kültürel Nedenler
Bahçeşehir Üniversitesi Sosyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ayşe Nilüfer Narlı'ya göre, beyin göçünün en büyük nedenleri arasında işsizlik, düşük maaşlar ve ekonomik istikrarsızlık yer alıyor. Türkiye'deki gençler, Batı Avrupa ve Kuzey Amerika gibi ülkelerde daha iyi ücretler ve iş imkanları bulabileceklerini düşünüyorlar. Ayrıca, Türkiye'deki sosyo-kültürel baskılar ve ifade özgürlüğüne dair endişeler de gençleri yurtdışına yönlendiren faktörler arasında.
Demokratik Haklar ve Siyasi Atmosfer
Türkiye'deki demokratik haklara ilişkin endişeler de beyin göçünün önemli bir nedeni. Özellikle 2013 Gezi olayları ve 2016 darbe girişimi sonrasında artan politik belirsizlikler, gençlerin yurtdışına göç kararlarını etkiliyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler ve Siyaset Bilimi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayhan Kaya, bu süreçlerin gençlerin yurtdışında daha özgür ve demokratik bir ortam arayışına girmelerine neden olduğunu belirtiyor.
Tersine Beyin Göçü Mümkün mü?
Prof. Dr. Ayhan Kaya, Türkiye'de siyasi ve ekonomik koşulların düzelmesi durumunda tersine beyin göçünün mümkün olabileceğini belirtiyor. Ancak bunun için doğru politikaların üretilmesi gerektiğini vurguluyor. 2019 yerel seçimleri gibi nefes aldıran bazı gelişmeler olsa da, merkezi siyasetin baskısı ve toplumsal kutuplaşma gençlerin ülkelerine geri dönmelerini zorlaştırıyor.
Türkiye'deki gençlerin yurtdışına göç eğilimi, sadece ekonomik nedenlerle sınırlı değil; demokratik haklar, ifade özgürlüğü ve sosyal kısıtlamalar da bu kararların arkasındaki önemli etkenler arasında yer alıyor. Bu sorunların çözülmesi, Türkiye'nin beyin göçünü durdurabilmesi için kritik öneme sahip.
Kaynak: DW - Pelin Ülker
